Serwis GDDKiAArchiwum 2013

Gdzie warto pojechać korzystając z dróg krajowych? - część druga. Poznaj tajemnice Gór Sowich

Odwiedzający Dolny Śląsk turyści mogą korzystać z dogodnych rozwiązań komunikacyjnych. Podróżując najdłuższą autostradą w Polsce A4, w okolicach Wrocławia bez przeszkód dojedziemy w do najważniejszych dzielnic miasta korzystając z rozwiązań Autostradowej Obwodnicy Wrocławia z majestatycznym Mostem Rędzińskim. Ta nowoczesna droga to wspaniałe rozwiązanie aby po pełnych emocji pobycie w stolicy Dolnego Śląska, skorzystać z Autostrady A4 i Drogi Krajowej nr 35, która zaprowadzi nas prosto w jeden z najbardziej tajemniczych zakątków naszego kraju- Góry Sowie.

Góry Sowie

Góry Sowie zajmują powierzchnię ok. 200 km², rozciągają się na długości 26 ulokowane są między górami: Wałbrzyskimi i Pogórzem Wałbrzyskim od zachodu a Bardzkimi od wschodu. Na wschodzie granicą jest Przełęcz Srebrna, a na zachodzie dolina rzeki Bystrzycy. Od północy ograniczone są Kotliną Dzierżoniowską a od południa Obniżeniem Noworudzkim i Wzgórzami Włodzickimi. W okolicach Głuszycy graniczą z Górami Kamiennymi. Są to góry bardzo zróżnicowane pod względem wysokości, najwyższy szczyt to Wielka Sowa (1015 m n.p.m.). Pozostałe szczyty Gór Sowich mają wysokość od 600–980 m n.p.m. W szczytowych partiach znajdują się ciekawe gniazda skalne. Góry z wyjątkami polan w okolicach szczytowych i przełęczy porasta całkowicie bór świerkowy, z rzadko występującymi naturalnymi buczynami i cisami. Punkty widokowe mieszczą się na wieżach widokowych, na skałkach lub na szczytowych polanach. Góry te stanowią najstarszą część Sudetów i są zbudowane głównie z prekambryjskich gnejsów.

Świdnica i Wałbrzych

Zanim dotrzemy w ten przepiękny masyw górski, w czasie podróży DK nr 35 możemy odwiedzić dwa ciekawe i atrakcyjne miasta: Świdnicę oraz Wałbrzych. Pierwsza na naszej drodze będzie malownicza Świdnica. Znajduje się tu kościół Pokoju wzniesiony w systemie szachulcowym w 1657 r. zabytek ten wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Świdnica z racji swego historycznego znaczenia posiada wiele cennych zabytków architektury sakralnej, mieszczańskiej, jak i przemysłowej. Uniknięcie zniszczeń w czasie II wojny światowej pozwoliło zachować drugi co do wielkości (po Wrocławiu) zespół zabytkowej architektury na Dolnym Śląsku. W 1967 r., podczas rozbiórki bloku śród rynkowego, doprowadzono do zawalenia się wieży ratuszowej, która została obecnie odbudowywana. Do dziś przetrwało wiele zabytkowych domów, głównie w Rynku i przylegających do niego ulicach. Od kilku lat starówka jest sukcesywnie restaurowana, a zatwierdzony przez Zarząd Miasta plan rewitalizacji i rewaloryzacji starego miasta zakłada kompleksowe prace renowacyjnej miejskiej starówki. Nocą wiele obiektów starego miasta jest iluminowanych. Około 20 km. dalej podróżując DK nr 35 dotrzemy do Wałbrzycha. Jest on położony jest w centralnej części Sudetów Środkowych, w malowniczej kotlinie nad którą rozciągają się lesiste pasma Gór Wałbrzyskich. To drugie pod względem wielkości miasto Dolnego Śląska, jednak nie odczuwa się tu atmosfery dużej aglomeracji - głównie za sprawą gór, które ukształtowały jego topografię. Wałbrzych jest bardzo zielonym miastem - lasy, parki i łąki zajmują ponad połowę miejskiej powierzchni. Przyrodniczą atrakcją Wałbrzycha są muflony, zamieszkujące Książański Park Krajobrazowy.

Tajemnicza podziemna kwatera Hitlera

Jedną z największych atrakcji Dolnego Śląska i masywu Gór Sowich jest kompleks Riese (Olbrzym) . Poszukiwacze skarbów i podróżnicy z całego świata przyjeżdżają w to miejsce aby poczuć ducha niesamowitej przygody i odkryć tajemnice, które kryją podziemne korytarze zatopione w Górach Sowich. Kompleks "Riese" tworzyły bunkry, schrony i podziemne budowle połączone tunelami. Na temat ich przeznaczenia, historycy mają mnóstwo teorii. Niektórzy twierdzą, że w kompleksie miała znajdować się tajna fabryka "cudownej broni" Hitlera. Inni przekonują, że jego tajna kwatera, znacznie większa od "Wilczego Szańca". Mimo pracy kilkunastu tysięcy jeńców wojennych, budowy nie udało się skończyć, ponieważ Niemcy musieli uciekać przed Armią Czerwoną. Prawdopodobnie w czasie odwrotu wysadzili wejścia do sztolni, tym samym na kilkadziesiąt lat zamykając dostęp do podziemnych tajemnic. Zachowane zabudowania są zwiedzane przez turystów i amatorów obiektów wojskowych. Duża część podziemnych sztolni jest zamknięta. Grupy speleologów amatorów nawiedzają różne partie podziemnych korytarzy, korzystając m.in. z licznych otworów wentylacyjnych. W 1995 otwarto trasę zwiedzania w kompleksie "Rzeczka", przekształconą wiosną 2001 w Muzeum Sztolni Walimskich. Oprócz tego obecnie do zwiedzania dostępne są kompleksy Osówka i Włodarz.

Zamki: Grodno i Książ

Odwiedzając tą część Dolnego Śląska nie można zapomnieć o przepięknych kompleksach zamkowych, majestatycznie położnych w górach. Na szczególną uwagę zasługują zameki Książ i Grodno. Te pełne tajemnic zamki, można odwiedzić docierając do nich w łatwy sposób zjeżdżając z autostrady A4 na DK nr 35. O powstaniu zamku Książ opowiada legenda, według której warowną siedzibę wzniósł tutaj cesarski rycerz Funkenstein. Jeszcze jako młody giermek podarował on swemu władcy worek znalezionego przypadkiem w lesie węgla, co tak zachwyciło obdarowanego, że naprędce awansował chłopaka i nazwał Tym Który Przynosi Kamienie Dające Iskry. Rozkazał też udać się w pobliską okolicę, odnaleźć cenne miejsce i wybudować tam obronny gród, strzegący odtąd czarnego skarbu. Według legendy wydarzenie to miało mieć miejsce w roku 933. Pierwsza historycznie udokumentowana wzmianka podaje, że w latach 1288-91 warownię w Książu odnowił i rozbudował książę świdnicko-jaworski Bolko I, syn Bolesława Rogatki i wnuk Henryka Pobożnego. Zbudowany na miejscu zniszczonego w 1283 roku przez króla Przemysła II Otokara gmach pierwotnie pełnił rolę strażnicy granicznej, usytuowanej przy szlaku handlowym wiodącym z Czech na Śląsk. Nosił on wówczas nazwę Fürstenberg. Zamku nie ominęły przez stulecia zawirowania historyczne. W 1943 obiekt przejęła paramilitarna brygada specjalna organizacji Todt, która rozpoczęła działania adaptacyjne, niszcząc wszelkie elementy dekoracyjne i nadając pomieszczeniom surowy, koszarowy wygląd. Wywieziono wtedy wszystkie dobra, a skałę pod zamkiem poprzecinano licznymi tunelami, drążonymi przez więźniów przywiezionych tu z filli obozu koncentracyjnego Gross-Rosen, najpierw przez jeńców radzieckich i Żydów austriackich, a po upadku powstania warszawskiego przez byłych powstańców. Tak skiaz satał się elementem wspomnianego wcześniej projektu Riese. Książański kompleks zamkowo-pałacowy wraz z otaczającym go parkiem jest trzecim pod względem kubatury, po Malborku i Wawelu, zamkiem w Polsce. Usytuowany na wysokim skalistym urwisku, z trzech stron otoczony jarem, góruje majestatycznie nad całą okolicą, a na odwiedzających go po raz pierwszy prawie zawsze robi oszałamiające wrażenie. Dzisiaj na zamku swoją siedzibę mają muzeum, restauracja, hotel oraz świetnie zaopatrzony sklep z pamiątkami. Wśród wielu zamków znajdujących się na terenie Dolnego Śląska warto zwrócić uwagę na Zamek Grodno. Wybudowany on jest na szczycie wzgórza Choina (ok. 450 m n.p.m.) w północnej części Gór Sowich i wznosi się nad doliną Bystrzycy Świdnickiej (zwanej kiedyś Śląską Doliną). Jest on jednym z najbardziej malowniczo położonych zamków na Śląsku. Na wzgórzu znajduje się rezerwat krajobrazowy "Góra Choina" (pow. 19,13 ha) Dzieje zamku Grodno sięgają zamierzchłych czasów. Jedna z legend podaje, że już w 800 r pewien angielski rycerz założył w tym miejscu czworoboczną strażnicę. Dalszą rozbudową miał się zająć książę Bolesław Wysoki, syn Władysława Wygnańca lub księcia Bolka I Surowego. Informacje te nie są poparte żadnymi dokumentami, nadają tylko zamkowi pewnej tajemniczości. Pierwszy zachowany dokument świadczący o istnieniu zamku pochodzi z 1315 r. W tym czasie podobnie jak niemal cała południowa część Dolnego Śląska zamek stanowił własność utworzonego w 1290 r. księstwa świdnicko - jaworskiego. W wyniku zawirowań historycznych zamek nie uległ zniszczeniom. Jedynie dewastacji uległy zbiory muzeum. Po wojnie opiekę nad zamkiem Grodno powierzono wałbrzyskiemu oddziałowi Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego, które formalnie zaczęło działać w początkach 1947 r . Po utworzeniu w 1950 Polskiego Towarzystwa Turystyczno Krajoznawczego zamek Grodno przeszedł pod zarząd Oddziału PTTK w Wałbrzychu. Od 1951 do chwili obecnej r trwają prace konserwatorskie. Dzięki dobrej współpracy z muzeami w Wałbrzychu i Wrocławiu w maju 1965 r. otwarto Regionalne Muzeum PTTK Zamek "GRODNO", które działa do dziś.

Co raz bardziej rozwijająca się sieć dróg krajowych i autostrad na Dolnym Śląsku pozwala turystom z całego kraju ale również gościom z zagranicy zgłębiać tajemnice tego przepięknego regionu. Takie rozwiązania jak Autostrada A4 czy najnowsze zakończone inwestycje drogowe AOW oraz odcinek drogi S8 z Wrocławia do Sycowa to dobra alternatywa dla turystów, którzy preferują podróż samochodem i niezależność w czasie wakacyjnych wojaży. Planowane Trasy S3 i S5. które przetną Dolny Śląsk z północy na południe otworzą szersze możliwości dla poszukiwaczy tajemnic i spragnionych aktywnego wypoczynku turystów, którzy dadzą się oczarować magią tego niesamowitego regionu Polski.

  drukuj