Wyjaśnienia przekazane przez Urząd Zamówień Publicznych Komisji Europejskiej wskazały łączne spełnienie przez GDDKiA przesłanek uzasadniających wybór trybu z wolnej ręki w postępowaniach na wybór wykonawców odcinków A i C autostrady A2 a także, że zamawiający działał zgodnie z prawem i z należytą starannością.
Według informacji przeslanych KE zastosowany przez zamawiającego tryb wyboru wykonawców odcinków A i C Autostrady A2 był wyjątkowy a procedura konsultacji technicznych (nie określona w przepisach unijnych ani krajowych) zastosowana do wyboru wykonawcy zapewniła zachowanie podstawowej zasady w udzielaniu zamówień publicznych tj. zasady równego traktowania i uczciwej konkurencji. Konsultacje techniczne zapewniły wyłonienie nowego wykonawcy w sposób jawny, transparentny i sprawny.
Proces wyłonienia wykonawcy odbywał się w dwóch etapach: pierwszy – negocjacje z kilkudziesięcioma wykonawcami robót budowlanych, drugi - udzielenie zamówienia z wolnej ręki – negocjacje z jednym wybranym w pierwszym etapie wykonawcą.
Postępowanie to było przedmiotem kontroli Najwyższej Izby Kontroli, która w wystąpieniu pokontrolnym stwierdziła: „Przyjmując pozytywną ocenę, NIK uwzględniła w szczególności: niezwłoczne i prawidłowe przeprowadzenie konsultacji technicznych z kandydatami na wykonawców oraz udzielenie zamówienia publicznego w trybie z wolnej ręki na kontynuację projektu i budowy odcinka C autostrady A-2 Stryków – Konotopa”. Takie informacje zostały przekazane Komisji Europejskiej.
W wyjaśnieniach złożonych Komisji Europejskiej podkreślono, że zamawiający z należytą starannością i w zgodzie z przepisami prawa dokonał także badania i oceny ofert w pierwotnych postępowaniach przetargowych na budowę odcinka A i C autostrady A2 a w konsekwencji podpisał umowę z Konsorcjum Covec.
Zamawiający wzywał Covec do wyjaśnienia rażąco niskiej ceny a prawidłowość oceny dokonanej pod tym względem potwierdził niezależny organ jakim jest Krajowa Izba Odwoławcza, która uznała „Tak więc zarzuty dotyczące ceny rażąco niskiej, popełnienia czynu nieuczciwej konkurencji i niezgodności oferty z treścią SIWZ nie znalazły - w ocenie Izby - potwierdzenia w zgromadzonym materiale dowodowym”.
Udzielenie zamówienia na budowę odcinków A i C było prawidłowe mimo, iż wartości ofert były niższe od kosztorysów inwestorskich. Sytuacja taka nie była w tamtym okresie wyjątkowa. Świadczą o tym przykłady inwestycji, które realizowane były w przybliżonym czasie jak Autostrada A2, w których ceny wybranych ofert również były niższe od wartości kosztorysów inwestorskich, a których realizacja mimo to przebiegła pozytywnie.
1. Budowa Obwodnicy Mińska Maz. w ciągu autostrady A2 na odc. W. Lubelska – Siedlce.
Umowa podstawowa: wartość – 567,4 mln zł., zawarta w lipcu 2009 r.
Wartość umowy podstawowej stanowiła 65,1% wartości kosztorysu Zamawiającego.
2. Projekt i budowa autostrady A2, odcinek D.
Umowa podstawowa: wartość – 643,8 mln zł., zawarta we wrześniu 2009 r.
Wartość umowy podstawowej stanowiła 64,1 % wartości kosztorysu Zamawiającego.
3. Projekt i budowa autostrady A2, odcinek E
Umowa podstawowa: wartość – 425,5 mln zł., zawarta we wrześniu 2009 r.
Wartość umowy podstawowej stanowiła 63,6 % wartości kosztorysu Zamawiającego
4. Budowa obwodnicy Serocka na drodze Nr 61
Umowa podstawowa: wartość – 138,9 mln zł., zawarta w lipcu 2009 r.
Wartość umowy podstawowej stanowiła 49,3 % wartości kosztorysu Zamawiającego
5. Budowa obwodnicy Kraśnika na drodze Nr 74
Umowa podstawowa: wartość – 89,2 mln zł., zawarta w kwietniu 2009 r.
Wartość umowy podstawowej stanowiła 55,0 % wartości kosztorysu Zamawiającego