Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad poza realizacją Programu Budowy Dróg Krajowych realizuje szereg działań, których celem jest poprawa bezpieczeństwa ruchu drogowego (brd). Należą do nich m.in. przebudowa istniejącej infrastruktury drogowej, (przebudowa skrzyżowań, budowa kładek dla pieszych i zatok autobusowych, budowa chodników i ciągów pieszo-rowerowych) budowa Krajowego Systemu Zarządzania Ruchem i wiele innych.
Poza realizacją zadań o charakterze inwestycyjnym (kontynuacja budowy nowych odcinków dróg klasy A i S) - w 2013 roku wyremontowanych zostało 246 odcinków dróg o łącznej długości ok. 677 km za kwotę ok. 500 mln zł oraz 68 obiektów mostowych o łącznej długości 4 144,9 mb za kwotę ponad 100 mln zł.
Z powodu ograniczonych możliwości budżetu państwa i w konsekwencji braku środków finansowych, GDDKiA nie realizowała w 2013 r. nowych zadań inwestycyjnych z zakresu poprawy brd na istniejącej sieci dróg krajowych, tym niemniej podjęto szereg działań formalno-organizacyjnych mających na celu poprawę bezpieczeństwa i organizacji ruchu drogowego. Poniżej przedstawiamy najważniejsze działania tego typu, jakie podjęto w GDDKiA w 2013 roku.
1. Analiza stanu bezpieczeństwa istniejącej sieci drogowej, w wyniku której zostały zidentyfikowane odcinki dróg charakteryzujące się najwyższym oraz najniższym poziomem bezpieczeństwa brd. Klasyfikacja dróg została przeprowadzona ze względu na koncentrację wypadków śmiertelnych oraz ze względu na bezpieczeństwo sieci.
Działania te były realizacją znowelizowanej ustawy z dnia 13 kwietnia 2012 roku o zmianie ustawy o drogach publicznych, która zaimplementowała do krajowego porządku prawnego zapisy Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady Europy 2008/96/WE z dnia
19 listopada 2008 roku w sprawie zarządzania bezpieczeństwem infrastruktury drogowej w 2013 r.
2. Opracowanie instrukcji kontroli stanu brd – pozwalającej na identyfikację zarówno realnych, jak i potencjalnych źródeł zagrożenia dla uczestników ruchu drogowego.
3. Opracowanie instrukcji stosowania lokalnych ograniczeń prędkości – instrukcja stanowi narzędzie umożliwiające podjęcie decyzji o wprowadzeniu innego niż ustawowy limit prędkości dopuszczalnej w oparciu o określone kryteria - po wykonaniu analizy brd na danym odcinku drogi.
4. Wprowadzenie pilotażowego programu oznakowania – na nowo otwartym 45-kilometrowym odcinku autostrady A1 od węzła Czerniewice do węzła Włocławek Zachód. Węzły drogowe otrzymały oprócz nazwy także numeracje – węzeł nr 12 Czerniewice, nr 13 Ciechocinek, nr 14 Włocławek, nr 15 Włocławek Zachód. Każdy wyjazd z autostrady otrzymał numer odpowiadający numeracji węzła. Na drogowskazach umieszczanych nad jezdnią wprowadzono zmianę dotyczącą umieszczenia strzałek, które należy stosować nad każdym pasem ruchu, tak by w sposób jednoznaczny kierowca mógł odczytać, w jakim kierunku prowadzi zajmowany przez niego pas ruchu. Liczba i usytuowanie strzałek odpowiada przekrojowi drogi. Ponadto na tablicach szlaku drogowego w pierwszym wierszu podana jest informacja o odległości do najbliższego węzła.
Oceny brd i Audyty brd w 2013 r.
W celu wyeliminowania z projektów inwestycyjnych rozwiązań zagrażających bezpieczeństwu ruchu drogowego – w 2013 r. przeprowadzono 142 Audyty brd oraz 3 Oceny brd.
Program Realizacyjny 2013
W ramach realizowanego od 2013 r. Narodowego Programu Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego w ubiegłym roku wykonano szereg działań o charakterze organizacyjno-prawnym, edukacyjnym i inżynieryjnym mającym wpływ na poprawę brd na drogach krajowych zarządzanych przez GDDKiA. Do zrealizowanych działań w tym Programie (poza wcześniej wymienionymi) należą m.in.:
Opracowano i wdrożono zarządzeniem Generalnego Dyrektora nowe standardy oznakowania i zabezpieczania robót prowadzonych w pasie drogowym w formie katalogu schematów czasowej organizacji ruchu, którego celem jest zapewnienie bezpieczeństwa robót prowadzonych na rogach krajowych przy zachowaniu maksymalnej płynności i bezpieczeństwa ruchu. Katalog został sporządzony na potrzeby jednostek prowadzących roboty drogowe w celu ułatwienia im opracowania projektu czasowej organizacji ruchu przy określonych uwarunkowaniach organizacyjno-technicznych ruchu oraz drogi.
Uzupełniająco do działań inżynieryjnych prowadzonych w 2013 roku przez GDDKiA w ramach realizacji kompleksowego programu bezpieczeństwa drogowego „Drogi zaufania – program ochrony życia i zdrowia ludzi na drogach krajowych“, prowadzone były działania informacyjno-edukacyjne w tematyce brd.
Kampania informacyjno-edukacyjna zrealizowana w 2013 roku była prowadzona pod hasłem „Zaufajne drogi" skupiając działania komunikacyjne wokół idei "dostosowanie warunków drogowych do potrzeb kierowców". Celem prowadzonych działań informacyjno-edukacyjnych było zrozumienie przez użytkownika drogi zastosowanych lub stosowanych na niej rozwiązań.
Grupą docelową działań komunikacyjnych byli wszyscy kierowcy, natomiast najważniejszą cześć grupy stanowili młodzi użytkownicy dróg. Wybrane elementy kampanii zostały skierowane do ludzi, którzy za chwilę zaczną samodzielnie poruszać się po drogach, lub są początkującymi kierowcami o relatywnie niewielkim stażu. Kampania emitowana była w mediach elektronicznych (TV, radio, Internet) oraz w prasie drukowanej (dzienniki ogólnopolskie, tygodniki opinii, a także magazyny motoryzacyjne i branżowe).
W ramach programu „Drogi zaufania – program ochrony życia i zdrowia ludzi na drogach krajowych w październiku 2013 roku, we współpracy z międzynarodową organizacją PIARC zrzeszającą administracje drogowe oraz Bankiem Światowym, GDDKiA zorganizowała IV Międzynarodowy Kongres Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego. Ponad 200 osób z pięciu kontynentów spotkało się w Warszawie, by dyskutować o bezpieczeństwie drogowym.
Ponadto zostały przeprowadzone 3 specjalistyczne seminaria dotyczące problematyki bezpieczeństwa w ruchu drogowym dla osób zajmujących się zawodowo tematyką bezpieczeństwa ruchu drogowego, w tym jedno dla dziennikarzy zajmujących się tematyką brd.