W dniu 15.05.2015r. Wojewoda Podkarpacki wydała decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej (ZRID) dla odcinka drogi ekspresowej S19 od węzła Świlcza (DK4) do węzła Rzeszów Południe (Kielanówka). Powyższej decyzji nadano rygor natychmiastowej wykonalności.

Zgodnie z ustawą o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych decyzja ta zobowiązuje: do niezwłocznego wydania nieruchomości, opróżnienia lokali i innych pomieszczeń; uprawnia do faktycznego objęcia nieruchomości
w posiadanie przez właściwego zarządcę drogi oraz uprawnia do rozpoczęcia robót budowlanych.

Oznacza to, iż wykonawca po przekazaniu mu placu budowy może rozpocząć prace budowlane.

Po wydaniu decyzji Podkarpacki Urząd Wojewódzki przesyła do właścicieli nieruchomości za zwrotnym potwierdzeniem odbioru zawiadomienie o wydaniu decyzji ZRID. W terminie 14 dni od dnia doręczenia powyższego zawiadomienia strona ma prawo wnieść odwołanie od decyzji do Ministra Infrastruktury i Rozwoju za pośrednictwem Wojewody Podkarpackiego

Każdy z właścicieli nieruchomości przeznaczonych pod budowę drogi ekspresowej S19
i objętych decyzją ZRID ma prawo do otrzymania odszkodowania. Decyzję ustalającą wysokość odszkodowania za nieruchomości przejmowane na rzecz Skarbu Państwa wydaje organ, który wydał decyzję ZRID czyli w tym przypadku Wojewoda Podkarpacki, w terminie 60 dni od dnia wydania tej decyzji z rygorem natychmiastowej wykonalności.

Ustawa o szczególnych zasadach (przytaczana wyżej) przewidziała możliwość powiększenia należnego odszkodowania o tzw. „bonusy”.

     1.    W przypadku nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym albo budynkiem, w którym został wyodrębniony lokal mieszkalny, wysokość odszkodowania przysługującego dotychczasowemu właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu zamieszkałemu w tym budynku albo lokalu, powiększa się o kwotę 10 000 zł w odniesieniu do tej nieruchomości.

     2.    Natomiast w przypadku, gdy dotychczasowy właściciel lub użytkownik wieczysty nieruchomości objętej decyzją o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej odpowiednio wyda tę nieruchomość lub wyda nieruchomość i opróżni lokal oraz inne pomieszczenia niezwłocznie, lecz nie później niż w terminie 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o wydaniu decyzji z rygorem natychmiastowej wykonalności, wysokość odszkodowania powiększa się o kwotę równą 5% wartości nieruchomości lub wartości prawa użytkowania wieczystego (dotyczy to każdej nieruchomości: zabudowanej i rolnej).

     3.    Dodatkowo na wniosek osoby uprawnionej do otrzymania odszkodowania, wypłaca się zaliczkę w wysokości 70% odszkodowania ustalonego przez Wojewodę w decyzji ustalającej wysokość odszkodowania. Wypłata zaliczki następuje jednorazowo w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku.

Warto również podkreślić, iż w razie wystąpienia takiej potrzeby, inwestor oraz wykonawca zapewniają mieszkańcom lokale zastępcze (głównie budynki wolnostojące zlokalizowane
w najbliższej okolicy miejsca zamieszkania właściciela nieruchomości). GDDKiA, rozumiejąc obawy oraz szczególną sytuację właścicieli nieruchomości, zwłaszcza budynków mieszkalnych przejmowanych pod budowę drogi, dokłada wszelkich starań, aby wszystkie sprawy rozwiązywane były indywidualnie i bez zbędnej zwłoki.

W przypadku braku zgody i dobrowolnego wydania nieruchomości, do egzekucji obowiązków wynikających z decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej, której został nadany rygor natychmiastowej wykonalności, stosuje się przepisy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Egzekucję obowiązku wynikającego z tej decyzji przeprowadza się w terminie 30 dni od dnia otrzymania wniosku właściwego zarządcy drogi. Egzekucję prowadzi Wojewoda Podkarpacki.

Na decyzję odszkodowawczą służy stronie prawo do wniesienia odwołania w terminie 14 dni od dnia, w którym została mu doręczona. Odwołanie składane jest do Ministra Infrastruktury i Rozwoju za pośrednictwem Wojewody Podkarpackiego. Decyzja MIR z kolei może być zaskarżona do sądu administracyjnego w terminie 30 dni od dnia jej doręczenia.