Cmentarz polowy z okresu I wojny światowej ze szczątkami 24 żołnierzy niemieckich odkryto w trakcie prac przy budowie drogi ekspresowej S8 na odcinku od węzła Poręba do Ostrowi Mazowieckiej.

Podczas zdjęcia wierzchniej warstwy gruntu (tzw. odhumusowanie) natrafiono na zarysy jamy grobowej - dwa rzędy pochówku wzdłuż starej drogi krajowej nr 8 w rejonie miejscowości Nowa Osuchowa w gminie Ostrów Mazowiecka. Roboty ziemne zostały wstrzymane od maja do 5 czerwca, na obszarze około 2 arów.

 

W trakcie dotychczasowych prac prowadzonych przez pracowników centrali GDDKiA z Wydziału Archeologii Departamentu Środowiska oraz archeologów z oddziałów lubelskiego i warszawskiego odkryto 19 grobów żołnierskich, w tym dwa zbiorowe (w jednym były szczątki 3 osób, w drugim - 4). W sumie pochowano tam 24 żołnierzy niemieckich, o czym świadczą m.in. resztki umundurowania, guziki, obuwie, czy hełmy pruskie - znane z I wojny światowej tzw. pikielhauby. Przy dwóch żołnierzach znaleziono tez dokumenty - książeczki wojskowe, dwa notatniki, oraz rzeczy osobiste -portfel, srebrny zegarek, fajki.

 

Szczątki oraz rzeczy osobiste trafiły do Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, zaś dokumenty do Archiwum Akt Nowych w Warszawie (gdzie bezpłatnie przejdą konserwacje i badania). Ostateczne miejsce pochówku - cmentarz żołnierzy niemieckich w Bartoszach koło Ełku.

 

Właśnie zakończono prace przy ostatnim z grobów, natomiast należy się spodziewać dalszych prac w innych miejscach, gdyż wschodnie przedpola Warszawy były terenem walk w latach: 1915 (I wś.), w 1920 (wojna polsko-bolszewicka) oraz w 1939 i 1944 (II wś.).

I tak, po zakończeniu prac archeologicznych koło Nowej Osuchowej, prawdopodobnie w lipcu, trzy kilometry dalej koło miejscowości Nagoszewka Druga rozpoczną się kolejne ekshumacje. Tam też bowiem znaleziono ludzkie szczątki, prawdopodobnie z okresu wojny polsko - bolszewickiej (według świadectw okolicznej ludności).

 

Z kolei Fundacja „Pamięć” wystąpiła do GDDKiA z wnioskiem o udostępnienie jednej z działek w granicach budowanej drogi ekspresowej S8 na odcinku Wyszków - węzeł Poręba, w rejonie miejscowości Białebłoto - Stara Wieś, w gminie Brańszczyk. Jeśli posiadane informacje się potwierdzą konieczna będzie tam ekshumacja kilkudziesięciu żołnierzy niemieckich z II wojny światowej - polegli prawdopodobnie w 1944 r.

 

Ponieważ jest to pierwsze wstrzymanie prac budowlanych przy realizacji drogi ekspresowej S8 na odcinku Wyszków – Ostrów Mazowiecka, prace ruszyły wiosną tego roku, trudno w tej chwili przewidzieć, czy wstrzymywanie robót w związku z pracami archeologicznymi , będzie miało wpływ na termin zakończenia inwestycji.