W 2016 roku GDDKiA opracowała plany dla wszystkich odcinków autostrad zarządzanych przez Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad. Z uwagi na dbałość GDDKiA o stan bezpieczeństwa na drogach krajowych, a w szczególności umożliwienie skrócenia czasu dojazdu służb ratowniczych do miejsc zdarzeń na drogach krajowych oraz dostępu do zaopatrzenia wodnego dla celów ratowniczych, w tym samym roku opracowano także plany działań ratowniczych dla wszystkich odcinków dróg ekspresowych. Opracowanie ww. planów działań ratowniczych oparto na zarządzeniu nr 27 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 31 maja 2013 r. w sprawie opracowania planu działań ratowniczych dla autostrad płatnych zarządzanych przez Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad.
Z uwagi na dbałość GDDKiA o stan bezpieczeństwa na autostradach i drogach krajowych, a w szczególności umożliwienie sprawnego działania służb ratowniczych, w tym jak najszybszego przybycia do miejsc zdarzeń na drogach krajowych, zgodnie z § 9 Zarządzenia Nr 27 Generalnego Dyrektora z dnia 31 maja 2013 r. w sprawie opracowania planu działań ratowniczych dla autostrad płatnych zarządzanych przez Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad zobowiązano Dyrektorów Oddziałów do współdziałania ze służbami ratowniczymi oraz podmiotami uczestniczącymi w organizowaniu szkoleń i prowadzeniu ćwiczeń sprawdzających na zarządzanej sieci dróg krajowych.
Udział przedstawicieli GDDKiA w ćwiczeniach działań ratowniczych jest ujęty w corocznych Wytycznych Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad do zarzadzania kryzysowego i przygotowań obronnych. Zgodnie z ww. wytycznymi pracownicy GDDKiA uczestniczą na poziomie regionalnym w ćwiczeniach działań ratowniczych organizowanych przez Państwową Straż Pożarną, wojewodów oraz jednostki samorządu terytorialnego. Ćwiczenia ratownicze na autostradach i drogach ekspresowych mają na celu doskonalenie współpracy podmiotów biorących udział w działaniach ratowniczych, w tym czynny udział Państwowej Straży Pożarnej, ochotniczych jednostek Straży Pożarnej, Policji, Jednostek Ratownictwa Medycznego i służb liniowych GDDKiA. Przeprowadzone ćwiczenia ratownicze pozwalają służbom ratowniczym na zapoznanie się z infrastrukturą drogową autostrady/drogi ekspresowej tj. lokalizacją miejsc przejazdów awaryjnych, wjazdów awaryjnych oraz wyznaczeniem miejsc lądowiska dla śmigłowca LPR.
Zgodnie z § 98 ust. 3 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 16 stycznia 2002 r. w sprawie przepisów techniczno-budowlanych dotyczących autostrad płatnych, wymagania dotyczące zasad i organizacji prowadzenia działań ratowniczych na autostradzie powinny być zawarte w planach działań ratowniczych. Zgodnie z § 98 ust. 2 pkt 1 przedmiotowego rozporządzenia stanowiącym, iż warunki bezpieczeństwa, w tym warunki podjęcia działań przez służby ratownicze, powinny być uzgodnione na etapie projektowania autostrady z właściwymi komendantami wojewódzkimi Państwowej Straży Pożarnej oraz Policji, obowiązkiem GDDKiA jest uzgodnienie na odpowiednim etapie procesu inwestycyjnego (projektowania) warunków tego bezpieczeństwa. Mimo, że przepisy nie wskazują, który podmiot jest odpowiedzialny za przygotowanie planów działań ratowniczych, GDDKiA opracowała plany dla dróg szybkiego ruchu i stale współpracuje z Państwową Strażą Pożarną, wojewodami oraz jednostkami samorządu terytorialnego.
Możliwość czasowego odstąpienia od poboru opłat i otwarcie bramek w punktach poboru opłat jest ściśle uzależnione od spełnienia przesłanek określonych w ustawie o autostradach płatnych oraz Krajowym Funduszu Drogowym. Okolicznością, która upoważnia do odstąpienia od poboru opłat jest w szczególności zaistnienie sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego. W celu zdefiniowania zdarzeń powodując zagrożenie bezpieczeństwa i zasad postępowania w przypadku ich wystąpienia przyjęto zarządzeniem Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad stosowaną procedurę.
Procedura precyzyjnie określa kryteria, zgodnie z którymi należy ocenić każdorazowo zaistniałe zdarzenie i występujące warunki ruchowe, a w przypadku spełnienia wskazanych warunków - zasady odstąpienia od poboru opłat oraz przywrócenia poboru opłat. W tym roku procedura odstąpienia/przywrócenia poboru opłat na odcinkach zarządzanych przez GDDKiA została przeprowadzona 20 razy. Procedura podlega stałej weryfikacji, czego dowodzi druga wersja procedury wprowadzona Zarządzeniem nr 27 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z 9 sierpnia 2017 roku w sprawie procedury odstąpienia i przywrócenia poboru opłat za przejazd autostradą lub jej odcinkiem.
GDDKiA przez całą dobę monitoruje warunki ruchu na drogach krajowych. W każdym z Oddziałów GDDKiA w trybie ciągłym działają punkty informacji drogowej. Pozyskują one informacje o wszelkich utrudnieniach w ruchu i niezwłocznie je udostępniają. Stosowne komunikaty zamieszczane są na stronie internetowej GDDKiA (zakładka serwis dla kierowców) oraz przesyłane do zdefiniowanej grupy odbiorców obejmującej ponad sto kontaktów: poszczególne służby, jednostki zarządzania kryzysowego, jaki i media - zarówno o zasięgu krajowym jak i lokalnym. Ponadto GDDKiA prowadzi infolinię drogową 19 111, z której powszechnie korzystają użytkownicy dróg. Na odcinkach dróg krajowych wyposażonych w systemy zarządzania ruchem (np. A8 - Autostradowa Obwodnica Wrocławia, A2 Konin - Stryków, A4 Wrocław - Katowice) poprzez znaki o zmiennej treści przekazywane są ostrzeżenia o aktualnych zakłóceniach w ruchu. Zakres informacji przekazywanych kierowcom jak również czas od wystąpienia zdarzenia do powzięcia informacji przez GDDKiA są uzależnione od dostępności i charakterystyki środków technicznych w pasie drogowym.
Aby usprawnić efektywność zbierania informacji o utrudnieniach drogowych GDDKiA z końcem roku uruchomi Krajowy Punktu Dostępowy do informacji o warunkach ruchu, w którym będą mogły być zbierane dane o zdarzeniach drogowych dotyczących nie tylko dla dróg krajowych, ale też dróg wszystkich pozostałych kategorii np. wojewódzkich, powiatowych. Ponadto realizowany jest duży program pn. Krajowy System Zarządzania Ruchem mający na celu wyposażenie dróg szybkiego ruchu w funkcjonalności inteligentnych systemów transportowych. Pozwolą one w szybszy sposób pozyskiwać informacje o utrudnieniach w ruchu i półautomatycznie przekazywać na drodze odpowiednie instrukcje dla kierowców. Głównym projektem programu KSZR jest projekt Krajowy System Zarządzania Ruchem Drogowym na sieci TEN-T, którego pierwszy etap obejmie 1100 km dróg.