Przedstawiciele Polski, Białorusi, Bułgarii, Chorwacji, Litwy, Rumunii, Słowacji, Turcji, Ukrainy, Węgier, a także Komisji Europejskiej wzięli udział 17 kwietnia 2019 r. w zorganizowanej już po raz kolejny w Łańcucie konferencji dotyczącej trasy Via Carpatia.
- Nasz wspólny głos, który rozbrzmiewa przy tak wielu okazjach i na różnych forach, został poświadczony również na papierze. Podpisaliśmy dziś Wniosek o włączenie korytarza Via Carpatia do sieci bazowej TEN-T. Został on także poparty Deklaracją Łańcucką III, która nadaje odpowiednią rangę projektowi Via Carpatia i rozszerza format współpracy o Białoruś oraz Chorwację. Nie boję się użyć wielkich słów – to historyczny dzień dla państw Europy Środkowo - Wschodniej - powiedział minister infrastruktury Andrzej Adamczyk.
Deklaracja Łańcucka III podpisana
Podczas konferencji „Korzyści dla regionów wynikające z wdrożenia trasy Via Carpatia” podpisana została Deklaracja Łańcucka III, dotycząca wzmocnienia współpracy w zakresie transportu w Europie Środkowej i Południowej. Deklaracja przewiduje kontynuację rozwoju trasy Via Carpatia oraz przystąpienia do tej inicjatywy nowych członków. Deklaracja zakłada wspieranie rozwoju szlaku Via Carpatia oraz uwzględnianie jej jako priorytetu krajowych polityk transportowych.
Przedstawiciele państw biorących udział w projekcie zadeklarowali również wspieranie Wniosku do Komisji Europejskiej, dotyczącego włączenia korytarza Via Carpatia do sieci bazowej TEN-T.
Wniosek o włączenie trasy Via Carpatia do sieci bazowej TEN-T
Ministrowie ds. transportu Rzeczypospolitej Polskiej, Republiki Bułgarii, Republiki Litewskiej, Rumunii, Republiki Słowackiej, Węgier, wspierani przez ministrów ds. transportu Republiki Białorusi, Bośni i Hercegowiny, Republiki Turcji i Ukrainy, a także Republiki Czeskiej zwrócili się do Komisji Europejskiej z wnioskiem o włączenie do sieci bazowej TEN-T korytarza drogowego Via Carpatia podczas zbliżającej się rewizji Transeuropejskiej Sieci Transportowej TEN-T.
Sieć bazowa składa się ze wszystkich istniejących i planowanych elementów infrastruktury transportowej, które są strategicznie najważniejsze dla realizacji celów polityki Transeuropejskiej Sieci Transportowej i odzwierciedlają zmieniający się popyt na przewozy oraz potrzebę istnienia transportu multimodalnego. Przyczynia się ona w szczególności do obsługi zwiększonej mobilności i zapewnienia wysokiego poziomu bezpieczeństwa oraz do rozwoju niskoemisyjnego systemu transportowego.
Via Carpatia - szlak, który łączy Europę
Dzisiaj szlak Via Carpatia - częściowo projektowany, częściowo realizowany i zrealizowany - liczy kilka tysięcy kilometrów. Jest to kluczowy korytarz transportowy łączący Europę Północną i Południową. Integruje systemy transportowe wielu krajów - Litwy, Polski, Ukrainy, Białorusi, Słowacji, Węgier, Rumunii, Bułgarii, Grecji, Chorwacji i Turcji.
- Via Carpatia to projekt szczególnie bliski Polsce. Uważamy Europę Centralną za region przyjaznych i otwartych na siebie nawzajem państw. Chcemy, abyśmy w naszym regionie skupiali się na tym, co nas łączy. Via Carpatia jest właśnie jednym z takich projektów – podkreślił minister Adamczyk.
Szlak Via Carpatia przyczynia się do integracji krajów, przez które przebiega, usuwania barier i nadrabiania wynikających z trudnej historii opóźnień w rozwoju nowoczesnego systemu infrastruktury transportowej w naszej części Europy. Ta trasa drogowa połączy polskie i litewskie porty nadbałtyckie z portami Morza Czarnego, Egejskiego i Adriatyku oraz leżącymi wewnątrz tego obszaru centrami dystrybucyjno-logistycznymi. Projekt ten zaspokoi potrzeby transportowe Europy Środkowej.
W dłuższej perspektywie szlak pozytywnie wpłynie na zwiększenie atrakcyjności Europy Środkowo-Wschodniej jako miejsca do lokowania inwestycji, wzrost zatrudnienia, a także na wielkość wymiany zagranicznej i mobilność obywateli.
Via Carpatia w Polsce
W Programie Budowy Dróg Krajowych na lata 2014 – 2023 zabezpieczone zostały fundusze na całość realizacji polskiego odcinka trasy Via Carpatia, łącznie z odcinkami najtrudniejszymi geologicznie i ekologicznie. Sukcesywnie budowane są kolejne odcinki, w tym przy granicy z Litwą oraz w województwach lubelskim i podkarpackim. Intensywnie przygotowywana jest też realizacja pozostałych odcinków.
Dotychczas w ramach szlaku Via Carpatia w Polsce do użytkowania oddano: obwodnicę Suwałk, obwodnicę Augustowa oraz jednojezdniowe obwodnice Kocka i Woli Skromowskiej oraz Międzyrzeca Podlaskiego w ciągu drogi S19, zachodnią obwodnicę Lublina w ciągu S19, trasę Sokołów Małopolski – Stobierna – Rzeszów Południe w ciągu drogi S19 i A4, odcinek drogi S12/S17 Dąbrowica – Lubartów.
Odcinki drogi S19 zlokalizowane na północ od Lublina (Lublin – Lubartów – Białystok – Knyszyn), a także droga ekspresowa S16 Ełk – Knyszyn, znajdują się na etapie prac przygotowawczych związanych z opracowaniem niezbędnej dokumentacji i uzyskaniem decyzji administracyjnych, w tym decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji przedsięwzięcia. Decyzje środowiskowe zostały już uzyskane dla odcinków S19 Knyszyn – Dobrzyniewo – Choroszcz oraz granica woj. lubelskiego – Lubartów – Lublin.
W IV kw. 2017 r. oraz w 2018 r. podpisane zostały umowy na realizację wszystkich odcinków trasy pomiędzy Lublinem a Rzeszowem o łącznej długości prawie 130 km. Odcinki S19 na południe od Rzeszowa znajdują się na etapie prac przygotowawczych i uzyskały już decyzję środowiskową.
Kontynuacja prac na rzecz powstania trasy Via Carpatia
W 2006 r., z inicjatywy ś.p. Prezydenta RP prof. Lecha Kaczyńskiego odbyła się pierwsza międzynarodowa konferencja, podczas której ministrowie ds. transportu Polski, Litwy, Słowacji i Węgier podpisali tzw. pierwszą Deklarację Łańcucką, dając w ten sposób początek inicjatywie szlaku komunikacyjnego Via Carpatia.
W 2010 r. w Łańcucie odbyła się kolejna konferencja poświęcona tej trasie, a w 2016 r. podpisana została w Warszawie Deklaracja Łańcut II, rozszerzająca inicjatywę o kolejne państwa zainteresowane realizacją szlaku drogowego Via Carpatia.
