Niewiele osób w to wierzyło, ale ciężka praca i olbrzymie zaangażowanie wszystkich stron biorących udział w realizacji 20-kilometrowego odcinka A1 pomiędzy węzłami Częstochowa Północ i Częstochowa Blachownia przyniosło zakładany efekt. W najbliższy poniedziałek, 23 grudnia, kierowcy skorzystają z nowego odcinka A1, w tym również 4-kilometrowego fragmentu od węzła Częstochowa Blachownia do Częstochowa Południe.
Udostępnimy do ruchu trasę główną i zapewnimy pełną funkcjonalność węzłów Częstochowa Północ i Częstochowa Południe. To pozwoli wyprowadzić ruch tranzytowy z miasta, zarówno pojazdów ciężarowych jak i osobowych. Węzły Częstochowa Blachownia i Częstochowa Jasna Góra udostępnimy dla ruchu w późniejszym terminie, po zakończeniu niezbędnych prac.
Od rozwiązania umowy do wyłonienia wykonawcy prac zabezpieczających
Z końcem kwietnia br., po wielokrotnych wezwaniach generalnego wykonawcy, firmy Sallini Polska, do powrotu na budowę i prowadzenia robót zgodnie z kontraktem, GDDKiA w oparciu o twarde dane podjęła decyzję o odstąpieniu od umów z konsorcjum realizującym budowę autostrady A1 pomiędzy węzłami Częstochowa Północ i Częstochowa Blachownia. Już 7 maja wysłaliśmy zaproszenia do wykonawców realizujących inne odcinki A1, by w przyspieszonej formule negocjacji bez ogłoszenia wyłonić wykonawcę robót zabezpieczających. Od wyboru takiego trybu odwołał się dotychczasowy wykonawca, lecz Krajowa Izba Odwoławcza oddaliła to odwołanie. Otrzymaliśmy trzy oferty, a po ich rozpatrzeniu, 24 lipca br. podpisaliśmy umowę z konsorcjum firm: STRABAG Infrastruktura Południe, BUDIMEX oraz BUDPOL. Już tydzień później ruszyły prace przy układaniu nawierzchni trasy głównej z betonu cementowego.
W ciągu 150 dni, łącznie z niedzielami, zrealizowano roboty o łącznej wartość ponad 400 mln zł. W szczytowym okresie na budowie pracowało ponad 1000 osób, w tym ponad 800 pracowników fizycznych wraz z operatorami sprzętu i kierowcami oraz około 200 osób personelu wykonawcy. Pracowano po 16 godzin na dobę, 7 dni w tygodniu, a przy niektórych robotach bez przerwy.
Ułożono 330 tys. mkw. nawierzchni z betonu cementowego, 200 tys. mkw. nawierzchni bitumicznych oraz wykonano 500 tys. m sześciennych wykopów i nasypów. To przełożyło się na ok. 20 km dwujezdniowej autostrady. Dokończono budowę 25 obiektów mostowych, wykonano pięć przepustów skrzynkowych i dokończono budowę 30 przepustów na trasie głównej autostrady A1. Wykonano podziemny zbiornik retencyjny, 50 km umocnionych rowów drogowych i 10 km kanałów deszczowych. Zamontowano 3600 słupów ekranów akustycznych o łącznej masie 900 ton.
Przed oddaniem trasy do ruchu niezbędne było jeszcze ustawienie jej ogrodzenia, wykonanie oznakowania poziomego i pionowego, zamontowanie barier oraz wypełnień ekranów akustycznych na obiektach mostowych. Prace przeprowadzili wykonawcy wyłonieni w oddzielnych przetargach: GRAMAR, GZD, PPU-H PROWERK oraz Flora Bis.
Nowo wybudowana autostrada zlokalizowana jest w powiatach częstochowskim, kłobuckim, na terenach gmin Mykanów, Rędziny, Blachownia, Kłobuck i miasta Częstochowa. Dzięki udostępnieniu 24 km autostrady znacznie skróci się czas potrzebny na ominięcie Częstochowy i to pomimo tego, że do zakończenia wszystkich prac będzie obowiązywało ograniczenie prędkości do 80 km/h. Obwodnica Częstochowy połączy się z oddanym w tym roku 33-kilometrowym odcinkiem do Pyrzowic, a dalej kierowcy mogą dojechać A1 do granicy z Czechami w Gorzyczkach.
Tranzyt ominie Częstochowę
Głównym celem udrożnienia ruchu jest wyprowadzenie ruchu tranzytowego z obecnej drogi krajowej nr 1 przebiegającej przez zurbanizowane tereny, w tym przez Częstochowę. Obecna sytuacja stwarza potencjalne zagrożenia dla ruchu drogowego i przede wszystkim dla niechronionych uczestników ruchu.
Dlatego tak ważnym było jak najszybsze udostępnienie kierowcom trasy omijającej miasto. Stąd decyzja o kwietniowym odstąpieniu od umowy z firmą Salini i wyłonienie nowych wykonawców w przyspieszonym trybie. Dziś widać, że była to dobra decyzja. Pozwoliło to na realizacje budowy ciągu głównego A1, by w drugiej kolejności móc zająć się budową węzłów i innych elementów, nie będących koniecznymi do wyprowadzenia ruchu tranzytowego z miasta.
Połączenie A1 z istniejącym układem drogowym i nowa organizacja ruchu
Najdalej wysuniętym na północ węzłem drogowym oddanej obecnie autostrady jest węzeł Częstochowa Południe, który stanowi połączenie A1 z drogami wojewódzkimi nr 904, 907 i 908. Kierowcy pojazdów o masie całkowitej powyżej 12 ton jadący od Pyrzowic na północ będą mogli na węźle Częstochowa Południe zjechać tylko w kierunku zachodnim na Konopiska. W kierunku wschodnim, na miejskim odcinku DW908, nadal obowiązuje zakaz wjazdu dla pojazdów powyżej 12 ton. Kierujący pojazdami o masie powyżej 12 ton, aby dojechać do Częstochowy, mogą skorzystać z połączenia autostrady A1 z drogą S1 na węźle Pyrzowice i dalej do DK1 lub dojechać autostradą A1 do węzła Częstochowa Północ i dalej w kierunku południowym do Częstochowy.
Co jeszcze pozostanie do wykonania?
Kolejne postępowania przetargowe wyłonią wykonawców, którzy wybudują ekrany akustyczne wzdłuż jezdni autostrady A1, dokończą prace na węzłach wraz z ich oświetleniem, na miejscach obsługi podróżnych oraz obwodzie utrzymania autostrady, a także wykonają prace porządkujące teren wokół autostrady.
Ostatni fragment A1 też się buduje
W realizacji jest pozostałych pięć odcinków, które pozwolą połączyć autostradę A1 w całość. W budowie jest blisko 81 km między węzłem Tuszyn i początkiem obwodnicy Częstochowy (w śladzie istniejącej autostrady A1 i drogi krajowej nr 1). Prace realizowane są w podziale na pięć kontraktów, a na całej długości powstaną dwie jezdnie o nawierzchni z betonu cementowego, po trzy pasy ruchu. Pierwszymi odcinkami pojedziemy w 2021 roku, a całość zostanie sfinalizowana w 2022 r. Wtedy też pokonanie całej 580-kilometrowej trasy od Gdańska do granicy z Czechami zajmie niespełna pięć godzin. Przedsiębiorcy z Czech, Słowacji czy Węgier otrzymają szybką i komfortową relację z portami w Gdańsku i Gdyni, które staną się atrakcyjną alternatywą dla popularnych niemieckich ośrodków, jak Hamburg czy Brema.
A1 międzynarodowym korytarzem transportowym
Autostrada A1 jest częścią VI paneuropejskiego korytarza transportowego oraz międzynarodowej trasy E75. Pokrywa się także z historycznym przebiegiem szlaku bursztynowego. Łączny koszt oddanych w tym roku odcinków A1 od Pyrzowic do Częstochowy jak i na wysokości Częstochowy to ponad 3 mld złotych. Ich realizacja została dofinansowana ze środków Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 na kwotę ponad 1,35 mld złotych.
Kalendarium
12 października 2015 r. - podpisanie umowy na zaprojektowanie i wybudowanie odcinka F autostrady A1 z firmą Salini
27 czerwca 2016 r. - podpisanie umowy na dofinansowanie inwestycji ze środków Unii Europejskiej
29 kwietnia 2019 r. - odstąpienie przez GDDKiA od umowy na realizację inwestycji z firmą Salini z winy wykonawcy
24 lipca 2019 r. - podpisanie umowy na kontynuację robót związanych z budową autostrady A1 na odcinku węzeł Częstochowa Północ - węzeł Częstochowa Blachownia w zakresie robót zabezpieczających
31 października 2019 r. - podpisanie umowy na wykonanie ogrodzenia
8 listopada 2019 r. - podpisanie umowy na wykonanie oznakowania poziomego i pionowego
14 listopada 2019 r. - podpisanie umowy na montaż barier ochronnych
3 grudnia 2019 r. - podpisanie umowy na montaż ekranów akustycznych na obiektach mostowych
23 grudnia 2019 r. - udostępnienie ciągu głównego do ruchu