We wszystkich umowach podpisanych przez GDDKiA (perspektywa 2014-2020) zawarte są mechanizmy zabezpieczające podwykonawców robót budowlanych, usług i dostaw (dalej zwanych także PUD). Wypłacamy należności dla podwykonawców, którym nierzetelni wykonawcy nie zapłacili za wykonaną pracę. Podwykonawcy muszą jednak pamiętać i pilnować formalności, aby można było skutecznie interweniować. Przypominamy jednocześnie o naszym poradniku, w którym podwykonawcy mogą znaleźć istotne z ich punktu widzenia informacje.

Wykonawca musi płacić, aby otrzymać wynagrodzenie

Zgodnie z zawartym kontraktem wykonawca jest zobowiązany do uregulowania płatności za wykonane i odebrane prace. Dopiero po przedstawieniu dowodów zapłaty wymagalnego wynagrodzenia podwykonawcom robót budowlanych, usług i dostaw, ma prawo ubiegać się o płatność od inwestora. Brak tych dowodów wstrzymuje wypłatę wynagrodzenia za odebrane roboty na rzecz wykonawcy. Jednocześnie wzywamy wykonawcę do uregulowania należności względem PUD. Jeśli nie zostanie to zrealizowane, wówczas po uprzedniej analizie dokumentacji, dokonujemy bezpośredniej płatności na rzecz podmiotu trzeciego (PUD), potrącając kwotę z należności wykonawcy.

Natomiast sytuacja, w której GDDKiA realizuje płatności bezpośrednie, np. w wyniku kłopotów finansowych lub organizacyjnych generalnego wykonawcy, jest rozwiązaniem niestandardowym, umożliwiającym zachowanie płynności finansowej podwykonawców robót budowlanych, usług i dostaw. Na takie niestandardowe podejście zgodę musi wyrazić sam generalny wykonawca, musi wykazać dobrą wolę do współpracy, aby GDDKiA mogła zastosować niestandardowe działanie.

Podczas realizacji zadań z perspektywy 2014-2020, GDDKiA uznając blisko 1600 zgłoszeń, wypłaciła bezpośrednio podwykonawcom ponad 500 mln zł. Ponadto w przypadku 970 wniosków, po interwencji GDDKiA, wykonawcy dokonali wypłat na rzecz PUD w kwocie ponad 315 mln zł.

Dobra współpraca z dbałością o własne interesy

Wychodząc naprzeciw przedsiębiorcom realizującym prace i usługi na placu budowy, wypracowaliśmy rozwiązanie umożliwiające niemal bezzwłoczne zrealizowanie płatności bezpośrednich. Powyższe, ponadstandardowe działania pokazują determinację jak najszybszego dokończenia inwestycji, z jednoczesnym zabezpieczeniem interesu Skarbu Państwa i firm realizujących budowę, zazwyczaj lokalnych przedsiębiorców.

Tak naprawdę im mniej sytuacji, w których interwencja GDDKiA czy sądu będzie konieczna, tym lepiej. To świadczy o właściwej współpracy pomiędzy podmiotami realizującymi nasze kontrakty. Oczywiście nie zgadzamy się z sytuacjami, w których dochodzi do nieporozumień i niejasnych sytuacji pomiędzy wykonawcami a podwykonawcami. Nie zawsze jednak możemy, gdyż czasami jest już za późno,  pomóc obu stronom dojść do porozumienia.

Dlatego podkreślamy, informacje o jakichkolwiek nieprawidłowościach muszą do nas docierać niezwłocznie po ich zaistnieniu. Dochodzą do nas różne sygnały i zdarza się, że niektórzy podwykonawcy nie zawsze pilnują wszelkich formalności i dokumentacji. Nie otrzymują płatności od wykonawcy, o czym nie wiemy albo dowiadujemy się w momencie, kiedy nie możemy już skutecznie reagować. Podwykonawcy powinni realizować tylko te roboty, usługi lub dostawy, które zostały wprost wskazane w umowach z wykonawcami. Jeżeli wykonują prace wykraczające poza zakres umowy, robią to na własne ryzyko. Generalnie wykonawcy muszą pamiętać o obowiązku zgłaszania do GDDKiA podwykonawców oraz umów z nimi zawieranych.  

Kary umowne dla wykonawców za brak płatności na rzecz podwykonawców

Kontrakt reguluje również kwestie sankcji wobec wykonawcy, gdy ten nie wywiązuje się ze zobowiązań wobec podwykonawców lub narusza inne postanowienia dotyczące umów podwykonawczych. Stanowi o tym Subklauzula 8.7 „Kary umowne”, zgodnie z którą wykonawca zapłaci zamawiającemu kary umowne m.in.

• za nieprzedłożenie do zaakceptowania Zamawiającemu projektu umowy o podwykonawstwo, której przedmiotem są roboty budowlane lub projektu jej zmiany (25 tys. zł za każdy taki przypadek),
• za nieprzedłożenie w terminie poświadczonej za zgodność z oryginałem kopii zawartej umowy o podwykonawstwo lub jej zmiany (25 tys. zł za każdy taki przypadek),
• za wykonywanie za pomocą podwykonawców innych robót niż wskazane w umowie o podwykonawstwo (25 tys. zł za każdy taki przypadek, a ewentualne rozszerzenie zakresu umowy podwykonawczej powinno nastąpić np. poprzez jej zmianę albo zwarcie nowej umowy),
• za brak zapłaty lub za nieterminową zapłatę wynagrodzenia należnego podwykonawcy (25 tys. zł. za każdy taki przypadek).

Dodatkowo brak płatności ze strony wykonawcy dla podwykonawców może stanowić podstawę odstąpienia przez GDDKiA od kontraktu z winy wykonawcy ze wszelkimi tego konsekwencjami.

Stanowi o tym Subklauzula 15.2 „Odstąpienie przez Zamawiającego”, zgodnie z którą „Zamawiający uprawniony będzie do odstąpienia od Kontraktu, w przypadku konieczności wielokrotnego dokonywania bezpośredniej zapłaty Podwykonawcy lub dalszemu Podwykonawcy, lub konieczności dokonania bezpośrednich zapłat na sumę większą niż 5% wartości Zaakceptowanej Kwoty Kontraktowej”.

Podwykonawco – sprawdź, czy wiesz!

GDDKiA jako Zamawiający i największy inwestor drogowy w Polsce realizuje PBDK i wprowadza zmiany, które pozwolą ochronić interesy średnich i małych przedsiębiorstw.

W specjalnej zakładce podwykonawcy robót budowlanych, usług i dostaw znajdą schemat płatności, informację jakie dokumenty trzeba złożyć, aby otrzymać należność bezpośrednio od GDDKiA. Są tam też m.in. informacje, o tym co zrobić, aby być podmiotem objętym ustawową ochroną, oraz jakie dokumenty i działania formalno-prawne podejmować, aby uzyskać wynagrodzenie za wykonaną pracę.