Z udziałem przedstawicieli samorządów Podlasia, Biebrzańskiego Parku Narodowego, organizacji pozarządowych oraz przy współpracy z projektantami zorganizowaliśmy debatę poświęconą przyszłości drogi ekspresowej S16, szlaku komunikacyjnego Via Carpatia oraz rozwoju sieci dróg krajowych na Podlasiu. Uczestnicy debaty mogli w szczególności wyrazić swoje stanowisko i wziąć udział w dyskusji w kwestii planowanej budowy drogi ekspresowej S16 i wariantów jej przyszłego przebiegu przez województwo podlaskie.

Duże zainteresowanie i wysoka frekwencja

W związku z pandemią koronawirusa i wynikającymi z niej ograniczeniami debatę przeprowadziliśmy online. Wzięło w niej udział 61 osób. Transmisja dyskusji na portalu Facebook spotkała się z dużym zainteresowaniem. Na żywo śledziło ją łącznie niemal 800 osób, które przesłały na czacie ponad pół tysiąca komentarzy. Zapis debaty można obejrzeć poniżej:

- Jeszcze w 2007 roku na terenie Podlasia nie było ani jednego kilometra drogi szybkiego ruchu. W 2020 r. mamy S8, w budowie S61, mamy ogłoszone prawie wszystkie, poza dwoma odcinkami, postępowania przetargowe na S19, czekają nas też kolejne wyzwania dotyczące S16. Są to kwestie kluczowe dla regionu, które zapewnią jego dalszy rozwój - powiedział, rozpoczynając debatę, Tomasz Żuchowski, p.o. Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad.

 

W trakcie debaty przedstawiliśmy wspólną prezentację GDDKiA i biur projektowych dotyczącą obecnego etapu prac przygotowawczych przy drodze ekspresowej S16 w korytarzu Ełk - Knyszyn.

Pokazała ona cel budowy S16, która ma stanowić fragment międzynarodowego korytarza transportowego Via Carpatia łączącego kraje bałtyckie z ośrodkami regionalnymi Polski wschodniej i dalej z krajami południowej Europy.

 

Prace nad wytyczeniem S16

Droga ekspresowa S16 Ełk - Knyszyn pojawiła się w rozporządzeniu Rady Ministrów z 19 maja 2016 roku. Umowa na przygotowanie dokumentacji projektowej została podpisana w styczniu 2019 roku. Wykonawca, firma Schuessler - Plan Inżynierzy, przygotowuje aktualnie Studium techniczno-ekonomiczno-środowiskowe wraz z analizą i prognozą ruchu oraz materiałami do decyzji środowiskowej.

Szczegółowej analizie poddano sześć wariantów, a obecnie prace skupiły się na trzech o długości 60-62 km, w przybliżeniu wzdłuż istniejącej drogi krajowej nr 65 Ełk - Białystok. Każdy z tych wariantów przecina - podobnie jak obecnie istniejąca DK65 - Biebrzański Park Narodowy w rejonie Osowca. 

 

Kontrowersje i co dalej?

Właśnie przebieg wariantów w tym miejscu budzi kontrowersje, ponieważ przecinają one Biebrzański Park Narodowy w dość szerokim miejscu. Są to tereny cenne przyrodniczo, w tym także Obszary Specjalnej Ochrony Natury 2000. Poza tym projektowana droga S16 położona jest w bezpośrednim sąsiedztwie projektowanej magistrali kolejowej Rail Baltica.

 

- W efekcie takiej kumulacji inwestycji liniowych rozszerza się ich negatywne oddziaływanie na środowisko, a to jest miejsce newralgiczne, korytarz migracyjny między środkowym i dolnym basenem Biebrzy - mówił Grzegorz Kwiatkowski, kierownik działu monitoringu przyrodniczego i sozologicznego Biebrzańskiego Parku Narodowego.      

 

Również uczestnicy spotkań informacyjnych prowadzonych od 26 października do 4 grudnia, sygnalizowali swój sprzeciw. Wpłynęło ok. czterech tysięcy opinii, z czego 90 proc. na formularzach Fundacji dla Biebrzy, która wspólnie z Fundacją Greenmind i WWF Polska, jest przeciwna przebiegowi drogi przez Biebrzański Park Narodowy. Organizacje ekologiczne przedstawiły swoją propozycję przebiegu drogi, która od zachodu zupełnie omijałaby Park, ale też całą centralną część województwa podlaskiego na czele z jego stolicą - Białymstokiem.

 

Alternatywa przez Sztabin?

W związku z napotkanymi przeszkodami natury środowiskowej, GDDKiA postanowiła podjąć prace nad korytarzem alternatywnym, który poprowadziłby S16 z południa na północ. Najlepiej pod tym względem prezentuje się przebieg po śladzie istniejącej drogi krajowej nr 8 Korycin - Sztabin - Augustów, przecinający Biebrzański Park Narodowy w najwęższym miejscu i w obszarach mniej cennych przyrodniczo.

Podkreślił to Tomasz Żuchowski.  - Jesteśmy dzisiaj na wczesnym etapie, gdzie projektanci analizują możliwe warianty. Jak wiemy, możemy szukać nowego korytarza, możemy poszukać też rozwiązań w istniejącym korytarzu DK8 - mówił szef GDDKiA.

Na taką alternatywę wskazuje też natężenie ruchu. W oparciu o szacunkowe i niepełne dane z tegorocznego Generalnego Pomiaru Ruchu, po DK65 Mońki - Knyszyn porusza się około 9 tys. pojazdów średnio na dobę (wzrost w stosunku do 2015 roku o 41 proc.) i przeszło 14 tys. pojazdów średnio na dobę po DK8 na odcinku Suchowola - Augustów (wzrost w stosunku do 2015 roku o 44 proc.).

 

Za i przeciw

Przebieg drogi budzi duże zainteresowanie samorządów. W debacie wypowiadali się m.in. zwolennicy przebiegu drogi ekspresowej na kierunku Ełk - Knyszyn, jak np. Błażej Buńkowski, starosta moniecki, czy Waldemar Remfeld, starosta grajewski. Jako zwolennicy przebiegu drogi ekspresowej na kierunku Korycin - Sztabin - Augustów opowiedzieli się jednoznacznie Mirosław Karolczuk, burmistrz Augustowa, jak i Czesław Rynkiewicz, prezydent Suwałk. Przeciwko obu tym wariantom opowiedziała się w imieniu Fundacji dla Biebrzy jej prezes Małgorzata Stanek.

  

Podsumowanie

- Jesteśmy otwarci na szukanie kompromisu i dyskusję o takim przebiegu drogi ekspresowej S16, która pozwoli spełnić cele inwestycji przy jednoczesnym zachowaniu tego, co w regionie bezcenne - podkreślił na koniec debaty Tomasz Żuchowski, p.o. Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad.

 

Spotkania informacyjne dotyczące S16 trwały od 26 października do 4 grudnia bieżącego roku. Wszelkie uwagi, opinie i wnioski można zgłaszać jeszcze dzisiaj pod tym adresem oraz w Oddziale GDDKiA w Białymstoku.