Obecność wód opadowych na powierzchni jezdni w trakcie oraz po opadach jest niepożądana z punktu widzenia bezpieczeństwa ruchu drogowego. Celem odwodnienia jest jak najszybsze odprowadzenie wody z obszaru drogi.

Poprawnie funkcjonujący system odwodnienia pasa drogowego uwzględnia miejscowe warunki terenowe i pogodowe, sposób zagospodarowania otoczenia drogi, wielkość powierzchni odwadnianej oraz obecność i stan techniczny naturalnych odbiorników. Typowe rozwiązania umożliwiające odprowadzanie wód opadowych z dróg to:

• odwodnienie powierzchniowe, na obszarach niezabudowych lub częściowo zabudowanych, które odprowadza wody opadowe z drogi – poprzez spływ powierzchniowy - do odbiorników (np. rowów odwadniających, muld podłużnych).

• kanalizacja deszczowa, na obszarach zabudowanych, na obiektach mostowych, w miejscach o szczególnej randze bezpieczeństwa np. na skrzyżowaniach.

 

 

fot. Odwodnienie w sąsiedztwie obiektu mostowego A4 km 76+435 (operat wodnoprawny, 2018)

 

Należy zaznaczyć, że w obrębie powierzchni komunikacyjnych dochodzi do wzbogacenia wód opadowych (i roztopowych) w różnego rodzaju substancje zanieczyszczające, który pochodzą zarówno z powietrza jak i ze spływu powierzchniowego. Zanieczyszczeniami spotykanymi najczęściej w spływach z dróg są:

• zawiesina mineralna, która bywa nośnikiem innych substancji (np. metale ciężkie – które uwalniają się podczas ścierania opon i nawierzchni asfaltowych oraz ze spalin silnikowych pojazdów)

• specyficzne zanieczyszczenia organiczne – np. węglowodory aromatyczne występują w ropie naftowej i produktach jej przeróbki,

• chlorki - stosowane podczas zwalczania śliskości zimowej.

 

Ilość i rodzaj poszczególnych domieszek w odpływach jest zależna przede wszystkim od: zanieczyszczenia atmosfery, stanu drogi oraz natężenia ruchu, rodzajów spływów (deszcz, roztopy), czasu trwania i wielkości opadu, długości przerw między opadami, a także stanu pojazdów poruszających się po drodze.

 

Zgodnie z obowiązującymi przepisami - wody opadowe pochodzące z dróg można odprowadzać do odbiornika o ile nie zawierają substancji zanieczyszczających w ilościach przekraczających:

• 100 mg/dm3 zawiesin ogólnych

• 15 mg/dm3 węglowodorów ropopochodnych.

 

Aby zachować dopuszczalne wartości normowanych parametrów stosowane są urządzenia do oczyszczania wód opadowych:

• osadniki, piaskowniki, zbiorniki – w których następuje opadanie zawiesin i jej „domieszek”.

• separatory substancji ropopochodnych – w których następuje oddzielenie substancji lekkich (np. resztki paliw).

Stopień redukcji zanieczyszczeń w tych urządzeniach to 60-80% w przypadku osadników i nawet do 95% w przypadku separatorów.

 

Należy podkreślić, że zgodnie z obowiązującymi przepisami - odprowadzanie do wód (rzek, cieków itp.) lub do urządzeń wodnych (czyli rowów, studni chłonnych itp.) – wód opadowych lub roztopowych za pomocą wylotów z kanalizacji deszczowej – jest tzw.: usługa wodną, na korzystanie z której wymagane jest uzyskanie pozwolenia wodnoprawnego.

 

Ciekawostka:

GDDKiA Oddział we Wrocławiu w chwili obecnej posiada ponad 170 takich pozwoleń wodnoprawnych. Część z nich dotyczy krótkich odcinków kanalizacji deszczowej, zakończonych jednym lub kilkoma wylotami. Niemniej jednak spora część wydanych decyzji dot. dłuższych odcinków dróg ekspresowych lub autostrad, gdzie odprowadzanie wód opadowych z drogi odbywa się za pomocą kilkudziesięciu a nawet ponad stu wylotów do środowiska.