27 kwietnia 2007 roku około południa wbito pierwsze łopaty na budowie autostrady A4 Kraków – Tarnów, odcinek Kraków – Szarów. Uroczysta inauguracja budowy zgromadziła wielu znamienitych gości; był z nami przede wszystkim Jego Eminencja Ksiądz Kardynał Stanisław Dziwisz, który pobłogosławił ziemię, na której powstanie autostrada oraz ludzi, którzy będą ją budować; przybyli także: Pan Piotr Stomma Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Transportu, Pan Maciej Klima Wojewoda Małopolski, Pan Marek Nawara Marszałek Województwa Małopolskiego, Pan Zbigniew Kotlarek Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad oraz wielu innych. Gośćmi specjalnymi byli piłkarze, niegdyś reprezentanci Polski – Zdzisław Kapka i Dariusz Marzec - oraz juniorzy piłkarskiej reprezentacji Małopolski.
Inwestorem zadania jest Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad. Wykonawca to hiszpańsko – polskie konsorcjum złożone z firm DRAGADOS SA oraz Polimex – Mostostal SA. Kontrakt opiewa na kwotę 839.328.570,79 złotych brutto. Budowa jest finansowana w całości przez Polskę z Krajowego Funduszu Drogowego.
EUROSTRADA POLSKA - UKRAINA
Autostrada Kraków - Tarnów jest częścią biegnącej z Europy Zachodniej na Ukrainę autostrady A4 leżącej w III Transeuropejskim Korytarzu Transportowym, który przecina Polskę od zachodniej granicy w Zgorzelcu do wschodniej granicy w Korczowej. Jest również częścią europejskiej trasy E40. Warto podkreślić, że jest to pierwsza autostrada budowana na wschód od rzeki Wisły. Znaczenie autostrady A4 wzrosło niepomiernie po przyznaniu Polsce i Ukrainie organizacji EURO 2012 , czyli Mistrzostw Europy w piłce nożnej w 2012 roku, gdyż połączy ona ze sobą te miasta w obydwóch krajach, w których zaplanowano rozegraniu meczów mistrzostw.
Parametry techniczne
Budowany odcinek autostrady będzie miał 19,9 km długości. Na trasie A4 od Krakowa do granicy dawnego województwa krakowskiego powstanie węzeł autostradowy "Szarów". W granicach miasta Krakowa powstanie jeszcze węzeł „Bieżanów”, który będzie stanowić początek wschodniej obwodnicy Krakowa, a jego budowa ruszy niebawem w ramach budowy drogi ekspresowej S7. Pomiędzy Krakowem a Szarowem zostanie wzniesionych 30 obiektów mostowych: 15 wiaduktów autostradowych, 6 wiaduktów drogowych, 5 mostów autostradowych, 1 przejście dla zwierząt oraz 3 mosty drogowe.
Autostrada Kraków – Szarów zostanie zbudowana w klasie technicznej A (najwyższej); skrajnia pionowa będzie miała 4,7 m. Nawierzchnia bitumiczna zostanie dostosowana do przenoszenia obciążeń 115 kN/oś. Każda z dwu jezdni autostrady na odcinku od węzła wielickiego do węzła „Bieżanów” będzie miała trzy pasy ruchu (3 x 3,75 m szerokości), a dalej do węzła „Szarów” dwa pasy ruchu o szerokości 3,75 m każdy, pas awaryjny (3,0 m) oraz pobocze gruntowe (1,25 m). Jezdnie będą rozdzielone pasem dzielącym o szerokości 5 m (4-metrowy pas zieleni + 2 x 0,5 m opaski bitumiczne).
Dla ciągłego utrzymania autostrady, w rejonie Szarowa w widłach A4 oraz drogi krajowej nr 75 przewidziano budowę Obwodu Utrzymania Autostrady, który będzie zapewniać całoroczne bieżące utrzymanie drogi oraz urządzeń obsługi, organizacji i bezpieczeństwa ruchu drogowego. W Staniątkach oraz na łącznicy węzła „Szarów” będą zlokalizowane punkty poboru opłat.
Wygoda podróżnych
Przy autostradzie zbudowane zostaną 2 Miejsca Obsługi Podróżnych (MOP) kategorii I: „Zakrzów” i „Podłęże”, na terenie których zaprojektowano zadaszenia ze stolikami i ławkami, sanitariaty oraz budki telefoniczne. Parking w Zakrzowie pomieści 116 pojazdów, w tym 32 samochody ciężarowe lub autobusy oraz 72 samochody osobowe, natomiast na terenie MOP-u w Podłężu będzie mogło zaparkować 113 pojazdów, w tym 29 TIR-ów lub autobusów oraz 72 samochody osobowe.
Ekologia
Jak zawsze, bardzo duży nacisk będzie położony na ekologię. Już na etapie projektowania trwały konsultacje ze specjalistami w dziedzinie ochrony środowiska, leśnikami oraz naukowcami, którzy wskazywali projektantom, gdzie zlokalizować przejścia dla zwierząt, by odpowiadały one trasom migracji zwierzyny z terenów górskich do Puszczy Niepołomickiej. Autostrada będzie wyposażona w zaawansowany technologicznie system odprowadzania wód opadowych, w którym zostaną one przed odprowadzeniem do odbiorników (zbiorników odparowujących lub istniejących cieków) oczyszczone do I klasy czystości. W tym celu zbudowane zostaną: studnie wpadowe z osadnikiem, studzienki kontrolno – pomiarowe z osadnikami, studzienki ściekowe z osadnikiem, studzienki kanalizacyjne, osadniki, separatory lamelowe, zbiorniki retencyjno – oczyszczające. Dla ochrony istniejącej i planowanej zabudowy mieszkaniowej zostanie zbudowanych ponad 22,0 km ekranów akustycznych o wysokości od 2,0 m do 6,5 m. Na obiektach mostowych ustawione będą ekrany przezroczyste (odbijające fale akustyczne), natomiast poza obiektami – ekrany pochłaniające hałas. Kolorystyka ekranów będzie dostosowana do otaczającego drogę krajobrazu i zagospodarowania terenu: projektanci zalecają kolorystykę stonowaną, beżowo – zieloną oraz obsadzenie ekranów pnączami, które podniosą wygląd estetyczny oraz poprawią oddziaływanie sztucznych konstrukcji na ludzką psychikę. Ponadto planuje się wprowadzenie wzdłuż drogi nowych układów zieleni wysokiej (drzew i krzewów), które spełniać będą rolę ochronną, krajobrazową i biocenotyczną. Zasadzone zostanie 4.200 drzew liściastych, 1.350 drzew iglastych i ponad 20 tysięcy krzewów liściastych. W rejonie przejścia dla dzikich zwierząt zaprojektowano nasadzenia zieleni naprowadzającej i osłonowej. W celu podniesienia bezpieczeństwa ruchu oraz bezpieczeństwa ludzi i zwierząt przebywających w pobliżu autostrady zaprojektowano jej ogrodzenie. Na terenach leśnych będzie ono miało 2,0 m wysokości, a na terenach nieleśnych – 1,5 m.
Bezpieczeństwo ruchu drogowego
Autostrada zostanie zaopatrzona w liczne urządzenia poprawiające bezpieczeństwo ruchu drogowego. Na łącznicach węzłów w pasie rozdziału staną bariery ochronne betonowe. Na poboczach oraz na obiektach mostowych zostaną zamontowane stalowe bariery ochronne. Na pięciu zaplanowanych przejazdach awaryjnych przez pas dzielący, przeznaczonych dla służb interwencyjnych (straż pożarna, pogotowie, policja, służby drogowe) zaprojektowano bariery rozbieralne. Ponadto zarówno w ogrodzeniu autostrady, jak i w ekranach akustycznych będą bramy i wyjścia awaryjne.
Koszty
Decyzję o Ustaleniu Lokalizacji Autostrady (ULA) dla tej inwestycji wydano w grudniu 1998 roku, a pozwolenie na budowę w listopadzie 2005 roku. Pomiędzy Krakowem a Szarowem (teren dawnego województwa krakowskiego) GDDKiA wykupiła 1.738 działek za 161,4 mln złotych. Pozostałe wydatki poniesione na realizację odcinka autostrady pomiędzy węzłem „Wielicka” a węzłem „Szarów” to: 84,9 mln zł na badania archeologiczne, 13,0 mln zł na projekt i 0,6 mln na wycinkę drzew. Dotychczas wydano już 259,9 mln złotych, a wraz ze środkami, które zostaną wydane na roboty budowlano montażowe, koszt budowy A4 Kraków - Szarów sięgnie kwoty ponad miliarda złotych.