W tym roku mija 190 lat od chwili, gdy w Polsce powstała instytucja centralna odpowiedzialna za budowę i funkcjonowanie dróg. Z tej okazji zapraszamy na wystawę "190-lat centralnej administracji drogowej: Szlaki, trakty, autostrady", która odbędzie się w dniach 29.07.09 – 09.08.09 roku na Placu Wolności w Poznaniu.

 

Z efektów 190-letnich działań administracji drogowej różnego szczebla codziennie korzystają miliony kierowców. Polska sieć drogowa to ponad 18,3 tys. km dróg krajowych (w tym autostrad i dróg ekspresowych), którymi zarządza GDDKiA, 28,4 tys. km dróg wojewódzkich, ponad 128 tys. km dróg powiatowych i ponad 203 tys. km dróg gminnych.

Początek drogownictwa w Polsce to  powołanie Dyrekcji Jeneralnej Dróg i Mostów Królestwa Polskiego w 1819 roku. W tym samym roku jej dyrektorem został generał Franciszek Ksawery Christiani (1772–1842). W 1832 roku władze rosyjskie, po zdławieniu powstania listopadowego, w miejsce dotychczasowej organizacji powołały Dyrekcję Komunikacji Lądowych i Wodnych, na czele której stanął ponownie generał Christiani. Od 1819 roku Christiani zbudował cały system dróg będących fundamentem nowoczesnego polskiego drogownictwa. Do 1842 roku wybudował 2195 km dróg bitych oraz 20 traktów z mostami na rzekach. Pod jego kierunkiem został wybudowany m.in. trakt brzeski o długości blisko 190 km. Kolejnymi oddanymi drogami były trakty kalisko-poznański, kowieński, krakowski, fabryczny (przez Łódź, Sieradz do Kalisza) oraz toruński. W 1846 roku polska administracja drogowa z siedzibą w Warszawie została włączona do rosyjskiego systemu i podporządkowana Głównemu Zarządowi Komunikacji i Budowli Publicznych w Petersburgu. Praca Zarządu sprowadzała się do konserwacji istniejących dróg. System bitych dróg w 1849 roku przekroczył 2303 km. Składał się z ośmiu traktów oraz kilku dróg lokalnych o łącznej długości przekraczającej 1475 km. Warszawa znalazła się w centrum tego systemu. W styczniu 1919 roku powstało Ministerstwo Robót Publicznych, które zostało upoważnione do zorganizowania jednolitej dla całego państwa administracji dróg kołowych. W roku 1923 opracowano 20-letni plan rozbudowy dróg, który m.in. zakładał wybudowanie 60 tys. km dróg bitych i brukowanych, przebudowę mostów drewnianych na mosty stałe oraz powiększenie gęstości dróg. W okresie międzywojennym w sumie zbudowano 20 tys. km dróg. Do 1946 roku tylko odbudowywano drogi oraz podjęto produkcję materiałów budowlanych na potrzeby drogownictwa. Od roku następnego rozpoczęto stopniowo modernizację starych nawierzchni.W latach 1950–1955 długość dróg kołowych o twardej nawierzchni wzrosła o 1245 km, co stanowiło tylko część planowanych zadań. W latach 1960–1970 zbudowano lub przebudowano 26 tys. km, przy czym nacisk został położony na drogi lokalne. Radykalne zmiany w systemie organizacji prac drogowych nastąpiły w wyniku współpracy polskiego rządu z ONZ. W ten sposób został opracowany program „Rozwój sieci drogowej”, realizowany w latach 1973–1977. Przez 35 lat zbudowano 54 tys. km nowych,  zmodernizowano  kolejnych 87 tys. dróg. Ponadto powstało 5 tys. objazdów wokół miast i wsi. W efekcie osiągnięto wzrost gęstości sieci drogowej do 46,8 km/100 km kw.

W okresie PRL-u wybudowano tylko 127 km autostrad, czyli połowę z tego, co jest w budowie w tej chwili.

Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, która kontynuuje dokonania generała Christianiego powstała w 2001 roku z połączenia Agencji Budowy i Eksploatacji Autostrad oraz Generalnej Dyrekcji Dróg Publicznych. Do podstawowych celów działania Dyrekcji należy zarządzanie drogami i autostradami, łącznie z utrzymaniem ich w dobrym stanie. GDDKiA ma również za zadanie zapewnić możliwość realizacji programów inwestycyjnych oraz koordynować działania w ramach przedsięwzięć publiczno-prywatnych.

Obchody 190. rocznicy funkcjonowania Centralnej Administracji Drogowej w Polsce rozpoczną się 12 maja, w czasie XV Międzynarodowych Targów Budownictwa Drogowego Autostrada-Polska. Drugiego dnia targów 13 maja odbędzie się otwarte seminarium „Szlaki, trakty, autostrady” (w godz. 12:00-14:00). W czasie targów prezentowana będzie również wyjątkowa ekspozycja, składająca się z 60 plansz obrazujących rozwój budownictwa drogowego w Polsce oraz eksponatów technicznych. Później wystawa zostanie upubliczniona w wybranych polskich miastach.

     

     

źródło: GDDKiA Data: 27.07.2009