viatoll 
PLPL
BIP 

ODDZIAŁY:

GDDKiA Oddział Gdańsk Oddział Olsztyn Oddział Białystok Oddział Warszawa Oddział Lublin Oddział Bydgoszcz Oddział Poznań Oddział Szczecin Oddział Zielona Góra Oddział Łódź Oddział Wrocław Oddział Opole Oddział Katowice Oddział Kraków Oddział Kielce Oddział Rzeszów Oddział Szczecin Oddział Gdańsk Oddział Olsztyn Oddział Białystok Oddział Zielona Góra Oddział Poznań Oddział Bydgoszcz Oddział Warszawa Oddział Wrocław Oddział Łódź Oddział Kielce Oddział Lublin Oddział Opole Oddział Katowice Oddział Kraków Oddział Rzeszów

Oddział w Bydgoszczy
ul. Fordońska 6
85-085 Bydgoszcz

tel. centr. 52 323 45 00
fax 52 323 45 04
NIP 554-22-52-485

e-mail: sekretariat_byd@gddkia.gov.pl

Oddział w Gdańsku
ul. Subisława 5
80-354 Gdańsk

tel. centr. 58 511 24 00
fax 58 511 24 05
NIP 584-24-56-536

e-mail: sekretariat_gdansk@gddkia.gov.pl

Oddział w Białystoku
ul. Zwycięstwa 2
15-703 Białystok

tel. centr. 85 664 58 00
fax 85 651 37 83
NIP 542-27-52-914

e-mail: sekretariat_bialystok@gddkia.gov.pl

Oddział w Katowicach
ul. Myśliwska 5
40-017 Katowice

tel. centr. 32 258 62 81
fax 32 259 87 10
NIP 954-24-02-923

e-mail: kat_sekretariat@gddkia.gov.pl

Oddział w Kielcach
ul. Paderewskiego 43/45
25-950 Kielce

tel. 41 34 03 900, 41 345 74 31
fax 41 366 48 04
NIP 657-03-86-703

e-mail: sekretariat_kielce@gddkia.gov.pl

Oddział w Krakowie
ul. Mogilska 25
31-542 Kraków

tel. centr. 12 417 25 00
fax 12 411 01 18
NIP 675-12-72-475

e-mail: sekretariat_krakow@gddkia.gov.pl

Oddział w Lublinie
ul. Ogrodowa 21
20-075 Lublin

tel. 81 532 70 61
fax 81 743 71 68
NIP 712-24-27-134

e-mail: sekretariat_lublin@gddkia.gov.pl

Oddział w Łodzi
ul. Irysowa 2
91-857 Łódź

tel. centr. 42 233 96 00
fax 42 233 96 08
NIP 725-17-13-273

e-mail: sekretariat_lodz@gddkia.gov.pl

Oddział w Olsztynie
ul. Warszawska 89
10-083 Olsztyn

tel. centr. 89 521 28 00
fax 89 527 23 07
NIP 739-32-79-711

e-mail: sekretariat_olsztyn@gddkia.gov.pl

Oddział w Opolu
ul. Niedziałkowskiego 6
45-085 Opole

tel. centr. 77 401 63 00
fax 77 454 44 68
NIP 754-00-03-773

e-mail: sekretariat_opole@gddkia.gov.pl

Oddział w Poznaniu
ul. Siemiradzkiego 5a
60-763 Poznań

tel. centr. 61 866 88 21
fax 61 864 63 69
NIP 779-21-73-262

e-mail: sekretariat_poznan@gddkia.gov.pl

Oddział w Rzeszowie
ul. Legionów 20
35-959 Rzeszów

tel. centr. 17 853 40 71 do 74
fax 17 853 64 84
NIP 813-11-06-223

e-mail: sekretariat_rzeszow@gddkia.gov.pl

Oddział w Szczecinie
Al. Bohaterów Warszawy 33
70-340 Szczecin

tel. centr. 91 432 53 00
fax 91 484 39 97
NIP 852-23-53-687

e-mail: sekretariat_szczecin@gddkia.gov.pl

Oddział w Warszawie
ul. Mińska 25
03-808 Warszawa

tel. centr. 22 209 25 00
fax 22 698 60 45
NIP 113-20-97-244

e-mail: sekretariat_warszawa@gddkia.gov.pl

Oddział w Wrocławiu
ul. Powstańców Śląskich 186
53-139 Wrocław

tel. centr. 71 334 73 00
fax 71 367 17 69
NIP 899-24-41-331

e-mail: sekretariat.wroclaw@gddkia.gov.pl

Oddział w Zielonej Górze
ul. Boh. Westerplatte 31
65-950 Zielona Góra

tel. centr. 68 327 10 68
fax 68 325 34 68
NIP 929-01-16-588

e-mail: sekretariat_zga@gddkia.gov.pl

GDDKiAArchiwum 2017

Budowa S17 odsłania miejsce bitwy pod Żyrzynem z 1863 roku

08-06-2017

Na całym, ponad 33–kilometrowym odcinku przyszłej S17 na terenie województwa lubelskiego, trwają roboty ziemne. Przebudowywane są kolidujące sieci energetyczne, teletechniczne, gazowe, a także rozpoczęto prace przy obiektach inżynierskich. Prowadzone są również prace archeologiczne w miejscu, gdzie niemal 154 lata temu oddziały powstańcze stoczyły zwycięską bitwę z Rosjanami.

W okolicy wioski Żerdź, na terenie przewidzianym pod budowę drogi ekspresowej S17, znajdował się  pomnik upamiętniający sukces powstańców styczniowych dowodzonych przez Michała Heydenreicha nad rosyjskim oddziałem przewożącym 200 tys. rubli. Zgodnie z zaleceniem Lubelskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków zimą br. w sąsiedztwie pomnika jak i w miejscu na które miał zostać przeniesiony przeprowadzono na zlecenie GDDKiA rozpoznanie geofizyczne. Starano się zweryfikować przypuszczenia o możliwych grobach uczestników bitwy. Badania georadarem miały sprecyzować lokalizację ewentualnej mogiły i wskazać miejsca w których należy przeprowadzić tradycyjne badania archeologiczne.

W maju wykonawca robót na S17 zdemontował współczesny pomnik i przeniósł go na drugą stronę DK17, gdzie zostanie ponownie ustawiony w docelowym miejscu. Archeolodzy rozpoczęli prace które wciąż trwają. Dotychczasowe znaleziska potwierdzają starcie powstańców z rosyjskim oddziałem. Znaleziono liczne pociski z broni palnej, małe działko wiwatowe, armatni wycior, guziki i przypinki z umundurowania. Odsłonięto zarys ogrodzenia i elementy pomnika postawionego przez Rosjan w 1888 roku. Natrafiono na kości końskie i odsłonięto zarys trzech miejsc pochówku. Dwóch indywidualnych i dużej zbiorowej mogiły. Można przypuszczać, że pochowano w nich uczestników bitwy a dalsze prace pozwolą odpowiedzieć na pytanie czy byli to tylko żołnierze rosyjscy. Źródła historyczne podają iż polscy powstańcy spoczęli na cmentarzu w Baranowie.  Miejsce ponownego pochówku ludzkich szczątków kostnych zostanie uzgodnione ze stosownymi władzami i instytucjami po zakończeniu badań i opracowaniu ich wyników.

Bitwa pod Żyrzynem rozegrała się 8 sierpnia 1863 roku. Polskimi siłami dowodził pułkownik Michał Heydenreich „Kruk”, absolwent petersburskiej Akademii Sztabu Generalnego i działacz konspiracyjny. Po zwycięskiej bitwie pod Chruśliną koło Urzędowa, gdzie 4 sierpnia 1863 roku 1600 powstańców pokonało 1300 Rosjan, Kruk mając informacje o transporcie 200 tys. rubli z dęblińskiej twierdzy do Lublina zastawił pułapkę w okolicy Żyrzyna. Pod dowództwem Kruka walczyło ok. 2500-3000 powstańców (w tym ok. 1400 strzelców a reszta kosynierzy i jazda) a transport pieniędzy ochraniało ok. 500 Rosjan dysponujących 2 działami i kilkunastoosobowym zwiadem kozackim. Zasadzka okazała się skuteczna. Powstańcy zablokowali kolumnę od czoła, uderzyli z obu boków i odcięli odwrót. Po trzygodzinnym boju niewielka część rosyjskiego oddziału przebiła się z okrążenia w kierunku Kurowa. Zginęło od 77 do blisko 200 żołnierzy rosyjskich, ok. 150 zostało rannych i blisko drugie tyle trafiło do niewoli. Straty polskie były minimalne, od 10 do 40 zabitych i kilkudziesięciu rannych (dane o stratach jak i liczebności oddziałów obu stron różnią się w zależności od źródeł). Zdobyte ruble przeznaczono na wzmocnienie oddziałów powstańczych i tworzenie nowych. Bitwę pod Żyrzynem uznano za największe polskie zwycięstwo w okresie powstania styczniowego a Heydenreicha mianowano generałem brygady.