Serwis GDDKiAZ historii drogownictwa

Po ukonstytuowaniu Prezydium przewodnictwo nad obradami objął prof. Melchior
W. Nestorowicz, który zgłosił wniosek, o wysłanie depesz od Prezydium II Polskiego Kongresu Drogowego w Poznaniu do:

- Pana Prezydenta Rzeczypospolitej w Warszawie,

- Pana Pierwszego Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego w Warszawie,

- Pana Prezesa Rady Ministrów w Warszawie,

z zawiadomieniem, że Kongres rozpoczął swe prace mające na celu wprowadzenie metod ulepszenia i rozwoju drogownictwa. Wystąpił także z prośbą o przychylne rozważenie wyników prac Kongresu.

Zgodnie z porządkiem obrad pierwszego dnia prowadzący umożliwił gościom Kongresu wygłoszenie przemówień powitalnych. Kolejno zabierali głos:

- Minister Robót Publicznych - inż. Jędrzej Moraczewski,

- Szef Sekcji Drogowej Ministerstwa Robót Publicznych - inż. Gustaw Herrmann,

- Wojewoda Poznański - inż. Gronziewicz,

- Prezes Komitetu Organizacyjnego II Polskiego Kongresu Drogowego - radca inż. Marian Pośpieszalski,

- w imieniu Związku Miast Polskich i Koła Miast Wielkopolskich - inż. Tadeusz Ruge,

- w imieniu organizatorów Powszechnej Wystawy Krajowej - Dyrektor Bełza – Ostrowski,

- w imieniu Rady Zjazdów Samorządów Ziemskich – Władysław Dalbor,

- w imieniu Koła Inżynierów Dróg i Mostów - inż. Włodzimierz Górski.

            W mowach powitalnych zostały wyrażone słowa całkowitej solidarności i życzliwości w przekonaniu, że gremium zebrane na tym Kongresie wypracuje dobre wnioski i dyrektywy dla jeszcze lepszego rozwoju polskiej gospodarki drogowej i sieci drogowej. Następnie dokonano podziału Kongresu na trzy Sekcje oraz przyjęto regulaminy obrad w Sekcjach i na Plenum.

Zatwierdzono następujące składy Sekcji:

1. Sekcja Finansów i Organizacji:

- przewodniczący - inż. Henryk Dudek

- zastępca - Kazimierz Kühn

- sekretarze - inż. Jerzy Bajkiewicz i inż. Stanisław Malanowicz,

2. Sekcja Techniczna:

- przewodniczący -  prof. Emil Bratro

- zastępca -  inż. Stefan Siła-Nowicki

- sekretarze -  inż. Bernard Różański i  inż. Włodzimierz Skalmowski,

3. Sekcja Komunikacji

- przewodniczący -  inż. Mieczysław Rappe

- zastępca - inż. Ryszard Minchejmer

- sekretarze -  inż. Zygmunt Kiźniewicz i Józef Ćwikiel.

Bardzo pracowity pierwszy dzień Kongresu zakończył się pieszą wycieczką techniczną,
którą poprowadził po Powszechnej Wystawy Krajowej inż. Tadeusz Ruge. W czasie trwania Kongresu zorganizowano także wycieczkę do Fabryki Cegielskiego, w której demonstrowano typ i pracę walca drogowego.

Uczestnicy Kongresu przed gmachem Uniwersytetu Poznańskiego
Fotografia ze zbiorów WHD	Zabytkowy walec wyremontowany przez Jana Pedę z Gostynia

Jeszcze przed Kongresem do 838 członków Stowarzyszenia rozesłano 23 tematyczne referaty celem wcześniejszego zapoznania się z ich treścią. Ułatwiło to uczestnikom przygotowanie się i włączenie do pracy w Sekcjach Kongresu.

Najciekawsze referaty napisali:

            -          inż. Ryszard Minchejmer:„Zagadnienia komunikacji autobusowej

                        w Polsce”,

„Przystosowanie znaków i sygnałów drogowych dla potrzeb

obecnego ruchu”,

            -          inż. Jerzy Karniewski: „Drogi betonowe i możliwość zastosowania ich

                        w Polsce”,

-          inż. Franciszek Limbach: „Asfalty drogowe z polskich rop parafinowych otrzymane przez Polmin”,

-          inż. W. Grossman: „O krajowych asfaltach do budowy dróg”,

-          inż. prof. Józef Galer: „Klinkiernictwo i możliwość rozwoju jego w Polsce”,

-          inż. Jerzy Marynowski: „Zastosowanie klinkieru w Polsce”, „Podstawy racjonalnego użytkowania długoterminowych pożyczek w inwestycjach drogowych”,

-          inż. Romuald Makowski: „Potrzeba utworzenia Państwowego Funduszu Drogowego”,

-          inż. Wacław Gajewski: „Zagadnienie funduszów na budowę dróg w Polsce”,

-          inż. Kazimierz Krug: „Jakie gałęzie przemysłu należy rozwinąć dla drogownictwa”,

-          inż. Aleksander Gajkowicz: „Organizacja robót szarwarkowych na drogach gminnych”.

Autorzy referatów brali udział w pracach Sekcji, a przede wszystkim prezentowali tematy i włączali się do prowadzonych dyskusji. Ta zasada pozwalała dogłębnie omówić każdy poruszany problem i ułatwić zredagowanie wniosków, przegłosowanie ich i przekazanie do Prezydium Kongresu i pod obrady na Plenum.

Podczas obrad Kongresu poruszono następujące tematy:

- Finanse drogowe,

- Materiały drogowe,

- Przemysł drogowy,

- Rozwój techniki drogowej, doświadczenia i normalizacja,

- Organizacja robót szarwarkowych (publicznych),

- Sposoby ulepszania dróg,

- Przystosowanie dróg do nowoczesnego ruchu,

- Znaki drogowe i bezpieczeństwo ruchu na drogach,

- Komunikacja autobusowa.

Należy podkreślić, że ilość i jakość wniosków i uchwał wynikała z bardzo wielkiej aktywności członków i licznego ich udziału w pracach Sesji i Plenum. Niektórzy rezygnowali ze zwiedzania Powszechnej Wystawy Krajowej, a bardziej skupiali się na wypracowaniu dobrych wniosków. Na pierwsze miejsce w pracach Kongresu wysunęła się sprawa utworzenia Polskiego Funduszu Drogowego. Temat był szeroko omawiany w dyskusjach nad referatami napisanymi przez inżynierów: Jerzego Marynowskiego, Romualda Makowskiego, Wacława Gajewskiego, Kazimierza Kruga i Aleksandra Gajkowicza. Świadomość reformy finansowej gospodarki drogowej i pilna konieczność jej przeprowadzenia znalazła swój wyraz w odpowiednich uchwałach Kongresu, które powzięto jednomyślnie.

Podczas obrad Kongresu postulowana uporządkowanie dróg gminnych przy zastosowaniu nowoczesnych metod pracy, nowych materiałów i nowoczesnych technologii budowy i utrzymania dróg. W uchwałach Kongresu została zawarta konieczność dostosowania do standardu najważniejszych arterii drogowych o charakterze tranzytowym i turystycznym. Wskazano także na potrzebę funkcjonowania Instytutu Badawczego Dróg, w którym powinny być tworzone Komisje zajmujące się normalizacją materiałów drogowych, opracowaniem i publikowaniem norm i przepisów, udzielaniem porad technicznych w zakresie nowych technologii i budowania doświadczalnych odcinków dróg, organizowaniem studiów podyplomowych i kursów dokształcających dla inżynierów i techników drogowych. Wszystkie te problemy  omówiono w czasie obrad Kongresu na podstawie referatów napisanych przez inżynierów: Aleksandra Zubelewicza, Mieczysława Okęckiego, Kazimierza Czarneckiego, Stanisława Mantela, Bernarda Różańskiego, Józefa Galera, Michała Heinea, Franciszka Limbacha, W. Grossmana i Jerzego Karniewskiego.

            Natomiast zagadnienia poruszane w referatach inżyniera Ryszarda Minchejmera odnalazły odzwierciedlenie w powziętych uchwałach w zakresie komunikacji, dotyczących przedsiębiorstw autobusowych, sygnalizacji drogowej i policji drogowej.

            W dniu 12 września 1929 roku prof. Melchior Władysław Nestorowicz ogłosił zakończenie Kongresu. Dziękując wszystkim członkom Stowarzyszenia, uczestnikom i miejscowemu Komitetowi Kongresowemu za pracę, obsługę i organizację Kongresu powiedział: „Zamykam II Kongres Drogowy wznosząc okrzyk za pomyślność „Najjaśniejsza Rzeczypospolita niech żyje”.

            Łącznie II Kongres Drogowy wypracował tezy i uchwalił 52 uchwały, które po jego zakończeniu zostały przedstawione społeczeństwu i „zakomunikowane czynnikom miarodajnym  w Rządzie”. W obradach Kongresu brali udział po raz pierwszy zagraniczni goście, ze Słowacji i Czech. Poznański Kongres odbył się w atmosferze wielkiego zainteresowania, o czym świadczy fakt, że do Stowarzyszenia przystąpiło przeszło 150 nowych członków.

Zarząd Stowarzyszenia Członków Polskich Kongresów Drogowych zobowiązano do podjęcia wszelkich możliwych środków, aby uchwały Kongresu, w szczególności dotyczące zagadnień finansowych, zostały załatwione w pierwszej kolejności jako najważniejsze. Oczywiście nie wszystkie sprawy drogownictwa zostały omówione na Kongresie. Podjęte uchwały nie wyczerpały ani wszystkich zagadnień, ani wszystkich bolączek gospodarki drogowej.       

            Droga Rodzino Drogowców!

O sprawy drogowe musimy walczyć, pracując nad wzrostem świadomości społeczeństwa.
To społeczeństwo wydaje i wychowuje teraz i w przyszłości przedstawicieli, którzy wybrani do Samorządu  i Sejmu będą decydowali o finansach przeznaczonych na drogi.

Sukces w postaci dobrych polskich dróg osiągniemy wtedy, kiedy społeczeństwo będzie w pełni świadome znaczenia słów napisanych w 1812 roku przez Księdza Sebastiana Hrabiego Sierakowskiego: