Bankowość, finanse, biznes i inwestycje gwarantem stabilnego rozwoju - to tematyka wideokonferencji Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad z przedstawicielami branży bankowej, finansowej, ubezpieczeniowej oraz budowlanej.
Różne perspektywy, wspólny cel
Na zaproszenie Tomasza Żuchowskiego, Generalnego Dyrektora DKiA, w spotkaniu w formie wideokonferencji uczestniczyli w niej m.in. Andrzej Adamczyk - minister infrastruktury, Rafał Weber - wiceminister infrastruktury, Piotr Patkowski - wiceminister finansów, Ireneusz Merchel - prezes PKP PLK, Krzysztof Pietraszkiewicz - prezes Związku Banków Polskich, Andrzej Maciążek - wiceprezes Polskiej Izby Ubezpieczeń, a także przedstawiciele banków i instytucji ubezpieczeniowych, Banku Gospodarstwa Krajowego, Agencji Rozwoju Przemysłu, Polskiego Funduszu Rozwoju oraz szeroka reprezentacja branży budowlanego (OIGD, PZPB, TOR, PKD). W sumie ponad 60 osób.
- Zależy nam, aby poprzez realizacje inwestycji publicznych, umocnić polską gospodarkę, polskie firmy i cały rynek inwestycji oraz zabezpieczyć rodzimych przedsiębiorców przed ewentualnymi ich przejęciami przez podmioty z łatwym kapitałem - pokreślił podczas konferencji Tomasz Żuchowski.
Chcemy mieć wiarygodnych partnerów, wyciągamy wnioski z dotychczasowych działań i współpracujemy ze wszystkimi, by jak najsprawniej przejść przez okres epidemii i później z powodzeniem stosować wypracowane rozwiązania. Między innymi uszczegółowimy zapisy procesu gwarancyjnego. Nie zatrzymujemy inwestycji, podtrzymujemy nasze plany i zamierzenia. Jesteśmy wiarygodnym płatnikiem, a inwestycje publiczne w obecnych warunkach są najpewniejszymi inwestycjami na rynku.
Nie zamrażamy inwestycji i planów
W realizacji mamy 93 zadania o łącznej długości blisko 1150 km i wartości ponad 42 mld zł. Na ukończeniu realizacji w ramach zadań oddanych do użytkowania jest 28 odcinków o łącznej wartości ok. 13,5 mld zł. W przetargu jest 18 zadań o łącznej szacunkowej wartości ponad 10 mld zł. W 2020 roku planujemy ogłosić 25 przetargów na odcinki dróg o łącznej długości ok. 350 km i wartości szacunkowej ponad 12 mld zł. W bieżącym roku planujemy podpisać 29 umów na roboty budowlane o łącznej długości dróg ponad 380 km i wartości szacunkowej ponad 18,5 mld zł (w tym podpisaliśmy już 10 umów na odcinki o długości 151 km i wartości 6,6 mld zł).
Do zadań zapisanym w Programie Budowy Dróg Krajowych na lata 2014-2023 z perspektywą do 2025 r. dochodzi jeszcze realizacja inwestycji zapisanych w projekcie Programu Budowy 100 Obwodnic na lata 2020-2030. Program ten zakłada budowę dróg o łącznej długości ponad 833 km i wartości szacunkowej blisko 28 mld zł. W tym roku planujemy ogłosić przetargi dla 14 obwodnic o łącznej szacunkowej wartości prawie 3,5 mld zł, a także planujemy uzgodnić wszystkie Programy Inwestycji.
Nasze inwestycje generują rynek dla ubezpieczycieli i banków. Obecnie w formie zabezpieczeń, gwarancji należytego wykonania umowy (GNWU) mamy ok. 7 mld zł, z czego banki udzieliły ich na kwotę 3,9 mld zł, firmy ubezpieczeniowe na 2,5 mld zł, a 0,6 mld zł to tzw. gwarancje mieszane. W związku z realizacją obecnego PBDK do 2026 roku kwoty z zabezpieczeń to dodatkowe ponad 5,5 mld zł. Obecnie GNWU to 10 proc. wartości kontraktu. Jest wiążąca do czasu usunięcia usterek wskazanych w świadectwie przejęcia (realizacja ok. 4 lat). Później na okres gwarancji jakości to tylko 3 proc. wartości kontraktu (obowiązuje 5 lat - pomimo gwarancji jakości na poszczególne zakresy nawet do 10 lat). W nowych umowach planujemy dopuścić sukcesywne zmniejszanie GNWU w zależności od przejętych zakresów.
Jak wynika z danych Krajowego Rejestru Długów oraz ankiety przeprowadzonej przez Polski Związek Pracodawców Budownictwa cała branża budowlana jest zadłużona na 1,2 mld zł, ale na sektor budownictwa drogowego przypada z tego jedynie 144 mln zł. Blisko pół miliarda przypada na roboty związane ze wznoszeniem budynków, a ponad 570 mln zł na roboty specjalistyczne.
Ponad połowa firm budowlanych nie ma problemu z utrzymaniem płynności finansowej z powodu koronawirusa. Większość przedsiębiorców dysponuje rezerwami gotówkowymi. Wysokie ryzyko wystąpienia zaburzeń w płynności finansowej firm w najbliższych tygodniach może natomiast pojawić się w przedsiębiorstwach, które są podwykonawcami prac. Aby temu zapobiegać w GDDKiA skracamy terminy płatności oraz wprowadziliśmy system dwustopniowej weryfikacji płatności.
Musimy wykorzystać potencjał inwestycji publicznych, który jest zdecydowanie większy niż obecnie realizowane inwestycje. To pozwoli uzupełnić na rynku lukę po inwestycjach prywatnych, która z pewnością powstanie w związku z obecną sytuacją. Przełoży się to także na wzrost PKB, którego tempo osłabło pod koniec 2019 roku. Wykorzystanie tego potencjału będzie wymagało współpracy i zaangażowania nie tylko publicznych zamawiających oraz branży budowlanej. Determinacją, gotowością i otwartością muszą wykazać się też pozostali interesariusze, w tym sektor bankowy i ubezpieczeniowy.
Czas na zmiany
W trakcie wideokonferencji podniesiono wiele istotnych, zarówno dla branży budowlanej jak i branży finansowej, zagadnień. Omówiono m.in. kwestię polskiego rynku gwarancji bankowych i ubezpieczeniowych, kwestię zwiększania i dostępu do gwarancji dla firm budowlanych, inicjatywy sektora finansowego, które mają wesprzeć sektor budowlany w obecnej sytuacji oraz zapewniono o kontynuowaniu rządowych programów infrastrukturalnych. Jednym z postulatów, który wybrzmiał w trakcie dyskusji, było oczekiwanie branży budowlanej, aby sektor bankowy i ubezpieczeniowy, w tym trudnym czasie, nieprzerwanie wspierał rynek polskich firm budowlanych i wykazywał daleko idącą elastyczność. Jako jeden z przykładów takiego wsparcia wskazano rozwój mechanizmu regwarancji (zabezpieczenie gwarancji), dzięki któremu można by zwalniać wzajemne obciążenia i uwalniać zdolność kredytową firm budowlach, jak również limity gwarancyjne..
Uczestnicy dyskusji wskazali również na potrzebę „wyjścia sektora finansowego ze strefy komfortu” i wzięcia większej odpowiedzialności za rynek inwestycji infrastrukturalnych. Czas epidemii przewrotnie może być szczególnym impulsem do rozwiązania problemów, które do tej pory wydawały się nie do rozwiązania. To samo dotyczy nowych rozwiązań, mechanizmów czy instrumentów, które do tej pory wydawały się wszystkim nierealne. W GDDKiA już od pewnego czasu akceptujemy gwarancje finansowe przekazywane w formie elektronicznej i opatrzone kwalifikowanym podpisem. W celu maksymalnego usprawnienia przepływów finansowych wprowadziliśmy system dwustopniowej weryfikacji płatności dla kontaktów realizowanych w oparciu o FIDIC.
Dziękujemy wszystkim za udział i inspirującą dyskusję. Kolejne spotkania wkrótce.
Prezentacja do pobrania - kliknij